Son günlerde sıklıkla gündeme gelen paslanmaz çelikte anti-damping soruşturması, çelik mutfak eşyası üreticilerini endişelendiriyor. Kahramanmaraş'taki fabrikaları ziyaret ederek üreticileri yerinde dinledim. Depremden çıkmış ve yeni hayata tutunmaya çalışan imalatçılar, böyle bir kararın ardından yaşanabilecek sorunları anlattılar. Kahramanmaraşlı mutfak eşyaları üreticileri, paslanmaz çeliğe gelecek ek vergilerin en çok evlenecek çiftleri etkileyeceğini söylüyor.
Ek Vergi Gelirse Üretici Çalışamaz Hale Gelir, Binlerce Kişi İşsiz Kalır
Geçen yıl şubat ayında yaşanan depremden en çok etkilenen iller arasında yer alan Kahramanmaraş’taki mutfak eşyaları üreticileri, son günlerde paslanmaz çelikte yaşanan gelişmelerden dertli. Yılbaşında gümrük vergilerinin yüzde 8’den 12’ye çıkarıldığı paslanmaz çelikle ilgili Posco Assan TST’nin talebiyle başlatılan anti-damping soruşturmasının bir an önce sonlandırılmasını talep eden üreticiler, “Kahramanmaraş’ta ana hammaddesi paslanmaz çelik olan 50’den fazla mutfak eşyaları üreticisi var. Bu üreticiler 3 binden fazla kişiye istihdam sağlıyor. Eğer soruşturma sonucu ek vergiler gelirse bu çalışanların yüzde 70’i işsiz kalacak. Çünkü üretim fiyatlarımız yükselecek. İhracatta rekabet şansımız kalmayacak. En önemlisi de iç piyasada tencere, tava, cezve gibi paslanmaz çelikle üretilen onlarca ürüne en az yüzde 25-30 zam gelecek. Mevcut ekonomik şartlarda alım gücü düşen vatandaşlarımız bu ürünleri nasıl alacak? Enflasyonun düşürülmeye çalışıldığı bu ortamda böyle bir zam tek bir firma dışında kimsenin işine yaramayacak. Soruşturmanın bir an önce sonlandırılmasını talep ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Türkiye'deki Üreticiler: "Ek Vergi İşsizliği Artıracak"
Türkiye’de yaklaşık 1 milyon kişiye istihdam sağlayan iç piyasada ve ihracatta çok önemli bir yer tutan binlerce işletmenin gözü kulağı paslanmaz çelikte başlatılan anti-damping soruşturmasında. Yılbaşında yüzde 8’den yüzde 12’ye çıkarılan gümrük vergisinin ardından zor durumda kalan üreticiler, Posco Assan TST’nin talebi ile başlatılan anti-damping soruşturmasının sonuçlanmasının ardından yüzde 25’e çıkarılabileceği iddia edilen gümrük vergisinin ev ve mutfak eşyaları üreticilerinden küçük ev aletlerine, beyaz eşya üreticilerinden mutfak üreticilerine kadar binlerce işletmeyi zor durumda bırakacağı ifade ediliyor. Bugüne kadar konunun taraflarından biri olan Posco Assan TST’nin birçok kez açıklama yaparken, Ev ve Mutfak Eşyaları Federasyonu (EVFED), Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD), Gelişen Ev ve Yaşam Eşyaları Markaları Derneği (GEEM), Küçük Ev Aletleri Sanayici ve İhracatçıları Derneği (KESİD), Paslanmaz Çelik Derneği (PASDER), Paslanmaz Sanayi ve İş İnsanları Derneği (PASİD), Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD), Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Züccaciye Komitesi’nden oluşan 10 kurum ortak bir açıklama ile vergilerin sıfırlanması ve anti-damping soruşturmasının yapılmamasını talep etmişti.
Görgel Metal Başkanı Murat Görgel: "Bir Firma İstedi Diye Yüzlerce Firma Batma Noktasına Gelecek"
Şirketler ve derneklerin bu açıklamalarının ardından yakın zamanda depremin vurduğu Kahramanmaraş’ta faaliyet gösteren mutfak eşyaları üreticileri başlatılan anti-damping soruşturmasının sonlandırılması için çağrıda bulundu. Depremin ardından üretim hatları yıkılan, yaşanan göç ve bölgedeki inşaat çalışmaları nedeniyle çalıştıracak işçi bulmakta zorlanan, ihracatta rekabet gücünü kaybeden, iç piyasadaki daralmadan dolayı ürün satışları azalan mutfak eşyaları üreticileri anti-damping soruşturması sonrası gelecek bir ek verginin üretim hatlarını durduracağını ifade etti. Bölgede 200 kişiye istihdam sağlayan pişirme grubu ürünleri üreten Görgel Metal Yönetim Kurulu Başkanı Murat Görgel “Bir firma istedi diye yüzlerce firma batma noktasına gelecek. Sadece Kahramanmaraş’ta bu alanda çalışan 50’den fazla üretici var. 3 binden fazla kişiye istihdam sağlayan bu firmalar depremden, mevcut ekonomik şartlardan zaten etkileniyor. Üstüne de ek gümrük vergileri gündeme geliyor. Bizim firmamızın üretiminin yüzde 30’u ihracata gidiyor. Ağırlıklı olarak Orta Doğu’ya ihracatımız var. Avrupa ve Balkan ülkelerine de ihracat yapıyoruz. Ancak ana satışlarımız iç pazara.” dedi.
Murat Görgel: "Ek Vergi Evlenecek Çiftleri Vuracak"
Maliyetlerin de her geçen gün arttığını kaydeden Murat Görgel, “Dünyada rekabet şartları zorlaşıyor. Örneğin ihracat pazarımız olan Mısır da üretim yapmaya başladı. Onlarda işçilik maliyetleri 200 dolar bizde 1000 dolar. Bir de ana ham maddemiz olan paslanmaz çeliğe ek vergi gelirse biz nasıl rekabet edeceğiz. Posco Assan TST tarafı bize ‘Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ürün alıp, ihraç edebilirsiniz’ diyor. Bu da o kadar kolay olmuyor. Burası çözülse dahi iç pazar ne olacak peki. Eğer gümrük vergisi konuşulduğu gibi yüzde 25’e çıkarsa ürettiğimiz ürünler satış raflarında yüzde 25-30 zamlanır. Enflasyonun düşürülmeye çalışıldığı bir ortamda, vatandaşların alım gücünün düştüğü bir dönemde bir de bu ürünlere zam gelirse ne olacak? Yeni evlenecek çiftler, ürünlerini yenilemek isteyenler nasıl alacak? Eğer bu durum gerçekleşirse sadece Kahramanmaraş’ta yüzlerce kişi işsiz kalır. Üretim hatları durur. Biz Çin’den 100 TL’ye değil, Posco Assan TST’den 110 TL’ye paslanmaz çelik almaya razıyız. Türkiye’deki bir firma kazansın diye hareket ederiz. Ancak daha fazla fiyata satmak istiyorlar. Bunu kabul etmemiz çok zor.” diye konuştu.
Nef Madeni Eşya Ortağı Cenk Toktay: "Önce Deprem, Şimdi Ek Vergiler Vurdu"
Bölgede 50 kişiye istihdam sağlayan çelik mutfak eşyaları üretimi yapan Nef Madeni Eşya firmasının ortağı Cenk Toktay, “Deprem döneminde üretim merkezimiz yıkıldı. Yeni üretim binamız yakın zamanda devreye girdi. Cezve, çaydanlık, baharatlık üretimi gerçekleştiriyoruz. Böylesine zorlu bir dönemden çıkmaya çalışırken, paslanmaz çelikteki ek vergiler ve anti-damping soruşturmalarıyla uğraşıyoruz. Önce deprem, şimdi ise ek vergiler vurdu.” ifadelerini kullandı. Paslanmaz çeliğin ham fiyatının Türkiye’de 2 bin 600 dolar seviyelerinde olduğunu kaydeden Cenk Toktay, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çin’de aynı ürün 1700 dolar. Buna rağmen ihracatta rekabet etmeye çalışırken, hala vergi oranlarını bir firma artırmak istedi diye soruşturma başlatılıyor. Eğer konuşulan ek vergiler getirilirse paslanmaz çeliğin ton fiyatı 3 bin 200 dolar seviyelerine gelecek. Bizim tesislerimizde yapılan üretimin yüzde 70’ini paslanmaz çelik oluşturuyor. Hem ihracat pazarlarımı kaybedeceğiz hem de iç piyasada ürünlerimiz zamlanacak. Bu durum yaşanırsa bizim üretme şansımız kalmayacak. Anti-damping soruşturması bir firmanın isteğine göre başlatıldı ama yüzlerce firmanın geleceği tehlikeye atılıyor. Bu durum kabul edilemez.”
Kahramanmaraş'taki çelik mutfak eşyası üreticileri, anti-damping vergisi tehdidi altında,
Ekonomik olarak zor bir dönemden geçiyorlar. Deprem sonrası toparlanma sürecinde olan bölge, şimdi de paslanmaz çelik üzerindeki ek vergilerle karşı karşıya. Üreticiler, bu ek vergilerin maliyetleri artıracağını ve rekabet gücünü zayıflatacağını belirtiyor. Ayrıca, iç piyasada ürün fiyatlarının artması, tüketici alım gücünü olumsuz etkileyecek. Özellikle evlenecek çiftler ve evlerini yenilemek isteyenler, bu durumu daha da zorlaştıracak bir noktada bulacaklar. Görgel Metal Başkanı Murat Görgel'in de belirttiği gibi, bu vergiler yüzünden yüzlerce firma batma noktasına gelebilir ve binlerce kişi işsiz kalabilir. Ekonomik şartların zaten zor olduğu bir dönemde, ek vergilerin getirilmesi, üreticileri daha da zor durumda bırakacaktır. Bu nedenle, anti-damping soruşturmasının sonlandırılması ve ek vergilerin kaldırılması, hem üreticiler hem de tüketiciler açısından büyük önem taşıyor.
Sonuç olarak,
Kahramanmaraş'taki çelik mutfak eşyası üreticileri, seslerini duyurmak ve bu olumsuz duruma çözüm bulmak için bir araya gelmiş durumda. Yetkililerin, bu talepleri dikkate alarak, üreticilerin ve bölge ekonomisinin zarar görmemesi için gerekli adımları atmaları büyük bir önem arz ediyor. Anti-damping vergisinin uygulanması, sadece Kahramanmaraş'taki üreticileri değil, tüm Türkiye'deki çelik kullanılan tüm ürünleri ve dolayısıyla tüketicileri de olumsuz etkileyecektir. Bu sebeple, konunun tüm taraflarının bir araya gelerek ortak bir çözüm bulması ve ek vergilerin kaldırılması gerekmektedir.