Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Global Liderler Zirvesi'nin açılışında yaptığı konuşmada, ekonomik ve teknolojik gelişmelerle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Bolat, otomotiv sektöründeki yedek parça eksikliklerinin sektörde büyük bir çalkantıya ve otomotiv fiyatlarında aşırı yükselmelere yol açtığını belirterek, "Aldığımız tedbirlerle otomotiv ve emlak piyasasında özellikle 2. el satışlarda ciddi düşüşler oldu," dedi.
Bakan Bolat, yapay zeka teknolojisinin gelecekteki rolü hakkında şunları söyledi: “Yapay zeka teknolojisinin gelecek 10-15 yılda nereye evrilebileceğini bugünden dahi tasavvur etmenin çok zor olduğunu vurgulamak isterim. Muhtemel fayda ve fırsatların yanında, yapay zeka çağının pek çok kaygı ve soru işaretini de beraberinde getirdiğine dikkat çekmek isterim. Bu kadar yıkıcı bir teknolojinin insanlığı tedirgin etmesi elbette kaçınılmazdır.” Bolat, yapay zeka teknolojisinin potansiyelinden yararlanırken, ortaya çıkabilecek risklere karşı da dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
Ekonomik sorunlar, jeopolitik gerilimler, iklim değişikliği, kuraklık, sıcak savaşlar ve ciddi enerji sıkıntıları gibi küresel zorluklar hakkında konuşan Bolat, güçlü liderlere her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğunu ifade etti. Bolat, “Sadece benim olsun' anlayışıyla hareket eden ve kendinden başkalarına daha kötü durumlara düşsün diye bekleyen lider tiplerinin dünyamızda çok ciddi sorunlara yol açtığı çok açıktır. Bu nedenle dünya 5'ten büyüktür ya da daha adil bir dünya mümkündür anlayışıyla herkes için yaşanabilir, hakkaniyetli, adaletli bir dünya arayışında olunması çok büyük önem taşımaktadır. Türkiye olarak bunun bayraktarlığını yapmamızdan da büyük bir kıvanç duyuyorum," dedi.
Küresel ısınma ve iklim değişikliği konusundaki endişelere dikkat çeken Bolat, Bakanlık olarak açıkladıkları Yeşil Mutabakat Eylem Planı ile Türkiye'nin sürdürülebilir ve kaynakları etkin bir ekonomiye geçişine katkı sağlama planının yürürlükte olduğunu ifade etti. Bolat, "Bu plan kapsamında sınırda karbon düzenlemeleri, yeşil ve döngüsel ekonomi, yeşil finansman, temiz ekonomik ve güvenli enerji arzı, tedariki, sürdürülebilir tarım, sürdürülebilir akıllı ulaşım, iklim değişikliği ile mücadele, diplomasi ve Avrupa Yeşil Mutabakatı bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri başlıkları altında belirlenen hedeflere ulaşmak amacıyla hayata geçirilecek eylemlere yer verdik," dedi.
Sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşüm konularında özel sektöre sağlanan destekleri vurgulayan Bolat, "Bir ay önce kamuoyuna takdimini yaptığımız 'Responsible Programı' adı altında uygulamaya başladığımız Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteği ile şirketlerin kurumsal sürdürülebilirlik odaklı dönüşümünü sağlamaları için farkındalık sağlanacak, mevcut durum analizi yapılacak ve mevcut durumun iyileştirilmesine yönelik yol haritası hazırlanacak. Şirketlerin ulusal ve uluslararası fonlara erişiminin kolaylaştırılması amacıyla danışmanlık hizmeti giderlerini 5 yıl boyunca yüzde 50 oranında Ticaret Bakanlığımız destekleyecektir," ifadelerini kullandı.
Yapay zeka teknolojilerinin gümrük süreçlerinde ve ihracatta kullanıldığını belirten Bolat, "Gümrük idarelerinde yapay zeka destekli Muhafız yazılımını kullanıyoruz ve yerli teknolojiyle geliştirdiğimiz MİLTAR ekosisteminde yapay zeka devreye sokulmuştur," dedi. Ayrıca, "Kolay İhracat Platformu (KİP) ile ihracatçılarımıza makine öğrenmesi algoritmaları ile hedef pazar önerisi sunuyoruz," diye ekledi. Bu platform, ihracatçılara ürünlerini hangi pazarlarla buluşturabilecekleri ve hangi ürünleri ihraç etmeleri gerektiği gibi konularda çözümler sunmaktadır. Kolay İhracat Platformu'nun en büyük yeniliklerinden biri de makine öğrenmesi algoritmaları ile hedef pazar önerisi yapan 'Akıllı İhracat Robotu'dur.
Bolat, “Türkiye Yüzyılı-Ticaretin Yüzyılı” başlığı altındaki proje yarışmasında “Tarife Arama (TARA) Motorunun Yapay Zeka ile Geliştirilmesi” projesinin birincilik ödülünü kazandığını ve bu projenin Ulusal Yapay Zeka Stratejisi (2021-2025) Eylem Planı'na eklendiğini hatırlattı. Ayrıca, Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında, ihracatta yeşil ve dijital dönüşüm politikalarının hayata geçirileceğini ve ihracatçılarımızın küresel rekabete uyumlarının destekleneceğini belirtti. “Bu amaçla, mevcut ticaret anlaşmalarımızın derinleştirilmesi, geliştirilmesi, potansiyel ihracat pazarlarına yönelik yeni ticaret anlaşmalarının müzakere edilmesi ve ticaret diplomasisi kavramının en geniş, etkin şekilde kullanılması bizim önceliklerimiz arasındadır," dedi.
Bolat, emlak ve otomotiv sektörlerinde yapılan yeni düzenlemeleri de açıkladı. Emlak sektöründe tüketicileri korumak ve fiyat şişirmelerini engellemek amacıyla “Güvenli Satış ve Kiralama” sisteminin 15 Eylül’de deneme aşamasına geçtiğini ve 1 Ocak’tan itibaren kesin olarak yürürlüğe gireceğini belirtti. Ayrıca, motorlu taşıt satışlarında da tüketici mağduriyetlerini önlemek amacıyla 27 Eylül’de başlayacak güvenli ödeme mekanizması düzenlemesinin hazırlıklarının tamamlandığını söyledi.
Bolat, “Yenilenmiş ürünler mevzuatını çıkardık. Cep telefonları, iPad, elektronik saat gibi ithalata bağımlı alanlarda israfı azaltmak ve ithalat rakamlarını düşürmek amacıyla yenilenmiş ürünlerin ticaretini teşvik edecek düzenlemeler yaptık. Ağustos ayının sonlarında bu tür çalışmalara devam edeceğiz,” şeklinde konuştu.
Bolat, kurlar ve finansal destekler konusundaki düzenlemelere de değinerek, “İhracatçılarımızın finansmana erişimini kolaylaştırmak ve maliyetlerini azaltmak için Ticaret Bakanlığı olarak destek programları hazırlıyoruz. Önümüzdeki süreçte bu konuda olumlu gelişmeler yaşanacaktır,” dedi. Kurlarla ilgili olarak Merkez Bankası ve Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıklamalarına atıfta bulunarak, “Kurlar dalgalı kur sistemi çerçevesinde uygulanmaktadır. İhracatçılarımızla sürekli işbirliği yapıyoruz ve destek programları geliştiriyoruz,” ifadelerini kullandı.
Son olarak, Bolat, iş dünyası liderlerinden "gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakma" vizyonuna destek vermelerini beklediklerini belirterek, yapay zeka çağının fırsatlarla olduğu kadar sorumluluklarla da dolu olduğunu vurguladı. “Biz Ticaret Bakanlığı olarak hem yeşil mutabakata uyum hem de yapay zeka teknolojilerinin risklerinin azaltılması noktasında sorumluluk ve görevler almaya hazırız,” dedi.