İSO 500 Raporu yayımlandı: en büyük sanayi kuruluşu TÜPRAŞ oldu

İstanbul Sanayi Odası'nın hazırladığı Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2022 Araştırması'na göre Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. (TÜPRAŞ), üretimden satışlarda 418,4 milyar lirayla en büyük sanayi kuruluşu olma unvanını bu yıl da korudu.

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan'ın yaptığı açıklamaya göre, TÜPRAŞ üretimden satışlarda 418,4 milyar lirayla 1.inci sıradaki yerini korudu. Star Rafineri ise 189,2 milyar lirayla ikinciliğe yükseldi. Geçen yıl ikinci sırada bulunan Ford Otomotiv ise 140,1 milyar liralık üretimden satışla 3. oldu. İstanbul Altın Rafinerisi (İAR) 87,8 milyar liralık üretimden satışla 4. sırada yer alırken, İAR'ı, 69,5 milyar lirayla Ereğli Demir ve Çelik, 66,9 milyar lirayla İskenderun Demir ve Çelik izledi. İAR ile Ereğli Demir ve Çelik'in ikişer basamak yükselmesi dikkati çekti. Toyota Otomotiv 65,9 milyar lirayla 7'nci, Arçelik 64,1 milyar lirayla 8., Oyak-Renault 62,7 milyar lirayla 9. Tofaş 59,8 milyar lirayla 10. sırada yer aldı. Toyota üç basamak birden gerilerken, Arçelik, Oyak-Renault ve Tofaş'ın sıralamadaki yeri değişmedi. Kurumlar arasındaki en büyük yükselişi ise Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) gerçekleştirdi. Eren Enerji Üretim ise 2021 listesinde 53'üncü sırada yer aldıktan sonra, geçen yıl 18'inciliğe yükseldi. Bir önceki yıla göre 8 basamak yükselerek 2022 listesinde 14'üncü sıraya yerleşen Şişe ve Cam Fabrikaları, ilk 20'deki şirketler arasında en büyük 3'üncü yükselişi gerçekleştirdi. 2022 listesinde üçer sıra gerileyen Toyota, Hyundai Assan Otomotiv, Tosçelik ve Aselsan, ilk 20'deki şirketler arasında en büyük düşüşün görüldüğü firmalar oldu. Toyota 10'uncu, Hyundai 16'ncı, Tosçelik 17'nci, Aselsan ise 20'nci sırada yer aldı. Toplantıda araştırmaya ilişkin açıklamalarda bulunan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, İSO 500 çalışmasının açıklanma tarihini son yıllarda mayıs ayına çekmeyi başardıklarını, bu yıl Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle çalışmanın sonuçlarını gecikmeli olarak açıkladıklarını söyledi. Listeye CW Enerji 227'nci sıradan giriş yaptı. Kent Gıda 260'ncı sırada yer alırken, Qua Granit 264'ncü, Boğaziçi Beton 294'üncü ve Koza Polyester 354'ncü sıradan girdi.Göltaş Çimento listede 415'nci, Europap Tezol 431'inci, Europen Endüstri 440'ncı, Erciyes Çelik Boru 452'nci ve Ulusoy Elektrik 462'nci sırada kendilerine yer buldular. Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunun üretimden satışlarının geçen yıl, 2021'e göre yüzde 119 artarak 4 trilyon 485 milyar liraya yükseldiğini dile getiren Bahçıvan, "Bu yüksek oranlı artışta, ihracattaki güçlü performansın yanı sıra canlı yurt içi talep, yükselen kur ve fiyatlar ile ihracat gelirlerinin TL karşılıklarındaki artışın belirleyici rol oynadığını söyleyebiliriz. 2022 yılının verileri yıl sonu tüketici enflasyonu ile arındırıldığında üretimden satışların reel olarak 2021 yılına göre yüzde 33,3 ile oldukça yüksek bir artış sergilediği görülüyor." dedi. "Faaliyet kârı yüzde 96 arttı" Erdal Bahçıvan, üretimden satışların 50'lik gruplara göre dağılımına bakıldığında; ilk 50 kuruluşun uzun yıllardır yüzde 50 bandında seyreden ağırlığının bu yıl biraz daha arttığını ve yüzde 52'ye çıktığını, ilk 100 firmanın ise payının ise yüzde 65'lere ulaştığını bildirdi. Türkiye'nin ihracatının 2022'de yüzde 12,9 artarak 254 milyar doları aştığını anımsatan Bahçıvan, "İSO 500'ün ihracatı ise yüzde 14,1'lik artışla 98 milyar dolara yaklaştı. İSO 500'ün ihracat artışı, Türkiye genelinin 1,2 puan üzerinde gerçekleşti. Böylece hem Türkiye hem de İSO 500 tarihindeki en yüksek ihracat rakamına ulaşılmış oldu. İSO 500'ün Türkiye sanayi ihracatı içindeki payına baktığımızda bu oranın yüzde 40'lar civarında olduğunu görüyoruz." şeklinde konuştu. Erdal Bahçıvan, 2022'de İSO 500'ün aktif toplamının yüzde 83 artarak 3,9 trilyon liraya yükseldiğini belirterek, "Aktifler içerisinde ana kalemler incelendiğinde, dönen varlıklar yüzde 78 artışla 1,4 trilyon liradan 2,5 trilyon liraya; duran varlıklar ise yüzde 95 artışla 706 milyar liradan 1,4 trilyon liraya yükselmiş durumda" dedi. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Bahçıvan, her fırsatta dile getirdikleri devreden KDV sorununun 2022'de çok daha belirgin bir hale geldiğini kaydederek, İSO 500'ün devreden KDV yükünün yüzde 107 artarak 49 milyar liraya yaklaştığını bildirdi. Bu sorunun çözümü için çağrıda bulunan Bahçıvan, "Sanayiciyi en çok rahatlatacak çözüm, devreden KDV alacaklarının banka teminatı haline getirilmesidir. Özellikle Eximbank kredilerine dönük bir teminat aracına dönüştürülmesi, bu sorunun en rasyonel çözümü olacaktır." diye konuştu.