Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, 2024 yılı IV. Enflasyon Raporu'nu tanıtmak amacıyla düzenlenen bilgilendirme toplantısında önemli açıklamalarda bulundu. Karahan, yıl sonu enflasyon tahminindeki değişiklikleri duyururken, asgari ücret artışı gibi kamuoyunun merak ettiği bazı ekonomik konulara da değindi.
Karahan, açıklamalarına dezenflasyon sürecinin sürdüğünü belirterek başladı. "Makroekonomik göstergeler dezenflasyon süreciyle uyumlu şekilde ilerliyor" dedi. İç talebin yavaşlamasının enflasyon üzerindeki etkilerinin olumlu olduğunu vurgulayan Karahan, cari işlemler açığındaki düşüşün de devam ettiğini ifade etti. Enflasyonun ana eğiliminin beklenenden daha yavaş bir hızda düştüğünü, ancak yine de iyileşme yönünde ilerleme kaydedildiğini söyledi. Karahan, TCMB’nin sıkı para politikası duruşunun, dezenflasyon sürecinin devamını sağlayacağını belirtti.
Küresel Büyüme ve Parasal Politikalar
Küresel büyüme konusunda kademeli bir toparlanma öngörüldüğünü aktaran Karahan, gelişmiş ülke merkez bankalarının, küresel enflasyon eğilimlerini dikkate alarak faiz indirimlerine başladıklarını söyledi. İç talepteki dengelenme sürecinin devam ettiğini ve büyümenin daha dengeli bir kompozisyon sergilediğini belirten Karahan, üçüncü çeyrek verilerine göre iç talepte ılımlı bir seyrin sürdüğünü, ancak arz göstergelerinin iktisadi faaliyette yavaşlamaya işaret ettiğini aktardı. Çıktı açığının gerilemeye devam ettiğini ve yılın son çeyreğinde de bu eğilimin süreceğini öngördüklerini söyledi.
Enflasyon beklentilerinin kademeli olarak iyileştiğini belirten Karahan, Ekim ayında enflasyonun ana eğilimindeki düşüşün sürdüğünü kaydetti. Özellikle temel malların fiyatlarındaki düşüşün enflasyonun ana eğilimindeki iyileşmeyi desteklediğini ifade etti. Hizmet enflasyonu ise okul dönemi etkisi ve geçmişe endeksleme eğilimleri nedeniyle yükseldi, ancak kira dışındaki hizmetlerdeki fiyat artışlarının kademeli olarak güç kaybettiğini vurguladı. Sanayi sektöründe ise firmaların fiyatlama davranışlarında iyileşme gözlendiğini belirten Karahan, talep koşullarındaki zayıflamanın fiyat artışlarının yayılımını azalttığını söyledi.
Likidite Koşulları ve Para Politikası
Karahan, sıkı para politikasının ekonomik beklentiler üzerindeki etkisini yakından izlediklerini ve bu duruşun dezenflasyon sürecine katkı sağlayacak şekilde şekillendirileceğini belirtti. Likidite koşullarının yakından takip edildiğini ve araç setlerinin etkin bir şekilde kullanılacağını ifade etti. Ayrıca, finansal koşullardaki sıkılığın sürdüğünü ve bu durumun mevduat faizlerinin TL'ye geçişi ve tasarrufları destekleyici seviyelerde tutmayı sağlamaya devam edeceğini söyledi. Karahan, TL varlıklarına olan ilgi ve güvenin arttığını, Türk Lirası mevduat payının artarken, Kur Korumalı Mevduat (KKM) payının gerilediğini belirtti. KKM bakiyesindeki düşüşün, TL mevduat payını artırarak parasal aktarım mekanizmasını güçlendirdiğini ve Merkez Bankası’nın bilançosundaki riskleri azalttığını söyledi.
Küresel piyasalarda risk iştahının azaldığını ve bunun da sermaye girişlerini yavaşlattığını ifade eden Karahan, önümüzdeki dönemde sermaye girişlerinin jeopolitik gelişmelere bağlı olarak dalgalanabileceğini söyledi. Ancak, sıkı para politikası duruşunun rezervlere olumlu yansıdığını ve risk priminin ılımlı bir seyir izlediğini aktardı. Kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’nin notunu artırmasının, dış finansman görünümünü desteklediğini de sözlerine ekledi.
Fatih Karahan, 2024 yılı sonu için enflasyon tahmininin güncellendiğini açıkladı. Yeni tahmine göre, 2024 yılı sonunda enflasyonun %44,0 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor (önceki tahmin %38,0). 2025 yıl sonu enflasyon tahmini ise %21,0 olarak belirlenmiş (önceki tahmin %14,0), 2026 yılı sonu içinse enflasyon beklentisi %12,0 seviyesinde revize edilmiş (önceki tahmin %9,0). Karahan, orta vadede enflasyonun %5 hedefi doğrultusunda istikrar kazanacağına inandıklarını söyledi.
Para Politikasının Etkisi ve Gelecek Öngörüleri
Para politikasındaki kararlı duruşun, yurt içi talepteki dengelenme, Türk Lirası’nda reel değerlenme ve enflasyon beklentilerindeki düzelmeyle birlikte aylık enflasyonun ana eğiliminde düşüşe neden olacağı öngörülüyor. Karahan, enflasyonun önümüzdeki dönemde istikrarlı bir şekilde gerilemeye devam edeceğini ve bu süreçte finansal koşullardaki sıkılıkla talep koşullarının enflasyon düşüşüne desteğini sürdüreceğini belirtti. Hizmet enflasyonundaki katılığın zayıflamasıyla birlikte, enflasyonun ana eğilimindeki gerilemenin 2025 yılında da devam edeceği öngörülüyor. Karahan, fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşunun kararlılıkla sürdürüleceğini vurguladı.