Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) yeni başkanları Toygar Narbay ve Dr. Ümit Özüren, TGSD Ekonomi Danışmanı Dr. Can Fuat Gürlesel'in de katılımıyla sektörün mevcut durumu ve geleceği hakkında bir toplantı düzenledi. 2023 ve 2024 yıllarında zorlu bir süreç geçiren Türk hazır giyim sektörü, küresel pazarın daralma oranından daha fazla bir kayıp yaşayarak yılı %6,9 daralma ile tamamladı. Toygar Narbay, toplantıda yaptığı konuşmada sektördeki daralmanın nedenlerini detaylı olarak açıkladı.
Narbay, "2023 ve 2024 yılları, hem dünya hem de Türk hazır giyim sektörü için zorlu yıllar oldu. 2022'de 576 milyar dolarla zirve yapan dünya hazır giyim ticareti, 2023'te %9 daralmayla 525 milyar dolara, 2024'te ise %2 daralmayla 515 milyar dolara geriledi. Türk hazır giyim sektörü 2023'te dünya genelindeki daralmaya paralel olarak %9 oranında küçüldü ancak 2024'te daha olumsuz bir tablo ile karşılaştı. 2024'te ihracat hacmimiz 1.3 milyar dolar gerileyerek 19.2 milyar dolardan 17.9 milyar dolara düştü. Bu kaybın %29'u dünya genelindeki ticaret daralmasından, %46'sı Rusya, Ukrayna ve İsrail ile yaşanan savaş ve sorunlardan, %25'i ise kur-enflasyon dengesizliğinden kaynaklanmıştır. Kurun enflasyon ile paralel seyretmemesi ve maliyetlerin artması rekabet gücünü zayıflatmıştır."
Katma Değerli İhracatın Artırılması Hedefleniyor
Narbay, sektörün en çok önem verdiği konuların başında markalı üretim ve katma değerli ihracatın artırılmasının geldiğini belirterek, "Hazır giyim sektörü 1.5-2 dolarlık ham madde alımıyla 15.2 dolarlık katma değer yaratıyor. Savunma sanayi 70 dolarlara ulaşırken, hazır giyim sektörü 15.2 dolarla Türkiye'deki en katma değerli üçüncü sektördür. Ancak bu değeri artırmak için markalı üretimi geliştirmemiz gerekiyor. Toptan pazarlar için 30-50 dolar seviyelerine çıkabilen kilo başı fiyatlar, kendi markalarımızla perakende satış kanallarında 80-100 dolara kadar yükselebilir. Markalaşma konusunda firmalarımız önemli çalışmalar yapmaktadır." ifadelerini kullandı.
İthalatta Hızlı Artış
Son yıllarda ithalatın artmasına dikkat çeken Narbay, bu durumun sektördeki rekabet gücünün azaldığını gösterdiğini belirterek, "2020 yılında 1.5 milyar dolar seviyesinde olan hazır giyim ithalatı, 2022'de 2.7 milyar dolara, 2024'te ise 4 milyar dolara ulaştı. 2022-2024 arasında 3.3 milyar dolarlık ihracat kaybına ek olarak 1.3 milyar dolarlık ithalat artışıyla toplamda 4.6 milyar dolarlık bir üretim kaybı yaşandı. Bu da 145 bin kişilik istihdam kaybına neden oldu." dedi.
Narbay, 2025 yılında sektörü canlandırmak ve rekabet gücünü artırmak için yetkililerden taleplerini şu şekilde sıraladı:
-
KOSGEB Desteklerinin Genelleştirilmesi: Emek yoğun sektörlerde tüm firmalara ölçek fark etmeksizin 2500 TL destek verilmesini istiyoruz.
-
Reeskont Faiz Tahsilatlarının Düzene Sokulması: Faiz tahsilatının dönem sonunda yapılması finansman desteği sağlayacaktır.
-
Döviz Dönüşüm Desteğinin Artırılması: Net ihracatçılara verilen %2 kur bozumu desteğinin %10’a çıkarılması gerekmektedir.
Eğer bu destekler verilmezse, 2025'te ihracatımızın 17.5 milyar dolara gerileyeceğini öngörüyoruz. Bu nedenle yetkililerimize çağrıda bulunuyoruz."