Ticaret Bakanlığı, 2024 yılı boyunca tüketicilerin karşılaştığı işlemlerle ilgili 283 bin 131 firmada denetimler gerçekleştirdi ve bu denetimlerin sonucunda 4 milyar 377 milyon lira idari para cezası uyguladı. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, denetimlerin temel amacı tüketici mağduriyetlerini önlemekti.
Tüketicilerin sağlık ve güvenliğinin yanı sıra ekonomik çıkarlarının korunması için, finansal işlemlerden mesafeli sözleşmelere kadar pek çok alanda denetimler yapıldı. Bu denetimler, tüketicilerin haklarının daha etkin korunmasını sağlamayı hedefliyordu. Ayrıca, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da yapılan değişikliklerle, aldatıcı ve yanıltıcı reklamlara karşı daha etkin bir mücadele başlatıldı. Bu amaçla Reklam Kuruluna erişim engeli yetkisi verildi ve ceza tutarları artırılarak caydırıcılık sağlandı.
Yine, tüketicilerin kredi sözleşmelerini dijital ortamda yapabilmelerine olanak tanındı. Aldatıcı reklamlara karşı caydırıcılığın artırılması için Reklam Kuruluna, cezaları 10 katına kadar yükseltme yetkisi verildi. Ayrıca, yargı yükünün azaltılması ve kamu alacaklarının daha hızlı tahsil edilmesi amacıyla, Reklam Kurulu cezaları uzlaşma kapsamına alındı.
Türkiye, doğrudan satış sektörünü de düzenleyerek, Avrupa Birliği'nden önce bu alanda özel düzenlemeler yapan ilk ülke oldu. 2 milyondan fazla kişiyi doğrudan satıcı olarak istihdam eden sektör, büyük ölçüde kadınlar tarafından yürütülüyor.
Fiyat Etiketi Yönetmeliği'nde de değişiklikler yapıldı. Lokanta, restoran, kafe, pastane gibi yiyecek ve içecek hizmeti sunan işletmelerde, fiyat tarifeleri ve listelerinin hem iş yerinin girişine hem de hizmet sunulan masaların üstüne kolayca görülebilir şekilde asılması zorunlu hale getirildi. Bu düzenleme, tüketicilerin doğru ve önceden bilgi almasını sağlamayı amaçlıyordu.
Mesafeli satışlarda iade işlemleriyle ilgili kargo ücretlerine yönelik düzenlemelerin yürürlüğü 1 yıl ertelendi. Bu kapsamda, tüketicilerin cayma hakkını kullanabilecekleri ürünler ve hizmetler ile iade masraflarının sözleşme ile belirlenmesi hususları 1 Ocak 2026’dan itibaren geçerli olacak.
Ayrıca, Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında yapılan düzenlemelerle, yenilenmiş ürünlerin yaygınlaşması teşvik edildi. Yenileme merkezlerinin, TSE hizmet yeterlilik belgesine sahip ticari işletmelerle de faaliyet gösterme imkanı sunuldu. Mevzuata aykırı hareket eden yenileme merkezlerinin yetki belgeleri askıya alınabilecek.
Cep telefonu gibi elektronik kimlik bilgisine sahip kullanılmış ürünlerin bilgileri de Bakanlık tarafından oluşturulacak bir sisteme kaydedilmek zorunda olacak. Ayrıca, iş yeri dışında yapılan satışlarda tüketicilerin cayma hakkını kullanmaları daha kolay hale getirildi ve “kapıdan satış” yöntemiyle ilgili yeni düzenlemeler getirildi. Satıcıların yetki belgesi başvuru ve iptal süreçleri de daha sıkı kurallara bağlandı.