Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği (TÖDEB), ülkemizdeki ödeme ve elektronik para sektörünün 2022-2023 dönemine dair kapsamlı bir rapor hazırladı. Bu rapor, fintek ekosisteminin güncel durumu, büyüme potansiyeli ve gelecekteki yönelimleri hakkında önemli veriler sunuyor. TÖDEB, bu rapor aracılığıyla Türkiye’nin fintek sektöründeki dinamikleri ve gelişimleri detaylı bir şekilde analiz ederek, sektörün geleceğine dair yol haritasını belirliyor.
Raporda, fintek sektörünün hem küresel hem de yerel düzeydeki gelişmeler ışığında kapsamlı bir değerlendirmesi yapılıyor. Pandemi sonrası dönemde, ödeme hizmetleri ve elektronik para kullanımındaki artışlar gözlemlenirken, sektör oyuncularının performansı da sayısal verilerle destekleniyor. Bu bağlamda, Türkiye’nin fintek ekosisteminin yeni iş modelleri ve yatırımlarla birlikte küresel rekabet gücünü nasıl artırdığına vurgu yapılıyor.
Raporun hazırlanmasında, TÖDEB’in Veri Transfer Sistemi (TVTS) aracılığıyla fintek sektöründeki aktörlerle yapılan derinlemesine görüşmeler ve elde edilen veriler kullanıldı. Bu sistem sayesinde, sektörün mevcut durumu ve geleceğe dair beklentileri hakkında kapsamlı bir analiz ortaya konuluyor. 5 sektör temsilcisiyle yapılan derinlemesine mülakatlar ve 50 sektör oyuncusuyla gerçekleştirilen kantitatif görüşmeler, raporun sağlam temellere dayanmasını sağlıyor.
Mevcut Durum: Güçlü ve Zayıf Yönler
Rapora göre, ödeme ve elektronik para sektörü, müşterilerine hızlı ve esnek çözümler sunabilmesi, dinamik bir yapıya sahip olması ve inovasyona verdiği önemle öne çıkıyor. Ancak yoğun rekabet, geleneksel bankacılığın yaygınlığı ve nitelikli insan kaynağı ihtiyacı, sektörün zayıf yönleri olarak sıralanıyor. Bununla birlikte, dijital dönüşümdeki ilerleme, geleneksel finans yöntemlerine alternatif oluşturulması ve büyüme potansiyeli, sektördeki fırsat alanları arasında yer alıyor.
Geleceğe Dair Umut Verici Öngörüler
2023 yılına gelindiğinde, küresel fintek yatırımlarının gerilemesine rağmen, Türkiye’de fintek sektörüne yapılan toplam yatırımın 722 milyon dolara ulaştığı belirtiliyor. Raporda, dünya genelindeki fintek gelirlerinin, geleneksel bankacılığa kıyasla önümüzdeki yıllarda üç kat hızlı büyüyeceği öngörüsü yer alıyor. Türkiye’nin fintek sektörünün dijitalleşme sürecinin hızla devam edeceği, açık bankacılık ve dijital cüzdan çözümlerinin yaygınlaşacağı bekleniyor. B2B fintek çözümlerinin artan önemi ve ödeme sistemleri ile elektronik para çözümlerinin hızlı, güvenli ve düşük maliyetli hizmetler sunma kabiliyeti de raporda vurgulanıyor.
Sınır ötesi ödemelerde ve dijital finansal entegrasyonda önemli ilerlemeler beklenirken, sektör oyuncuları, ilerleyen dönemde işlem hacimlerinin artmasının yanı sıra yatırımların ve istihdamın da yükselebileceği öngörüsünde bulunuyorlar.
Sektördeki Önemli Veriler
2023 yılı itibarıyla Türkiye’de yaklaşık 700 fintek kuruluşu faaliyet gösteriyor. Ödeme dikeyi, 250’den fazla kuruluşla ekosistemin en büyük segmentini oluşturuyor. 2023 yıl sonunda bu segmentteki ödeme ve elektronik para kuruluşu sayısının 79’a yükselebileceği öngörülüyor. İstihdamda %34 oranında bir artış yaşanarak 5.953 kişiye ulaşılması bekleniyor; bu arada kadın çalışan oranının %41 seviyesine ulaştığı raporda belirtiliyor.
Ödeme ve elektronik para sektörünün özkaynaklarının 2022 sonuna göre %157 oranında artması, dönem net karının ise %66 artış göstermesi dikkat çekiyor. 31 Aralık 2023 itibarıyla ödeme fonları müşteri sayısının 12,8 milyona, elektronik para kullanıcı sayısının ise 15,8 milyona çıkması bekleniyor. 2023 yılında gerçekleştirilen elektronik para kullanımının ise 593,3 milyar TL’yi bulacağı öngörülüyor.
Kamusal Düzenlemelerle Desteklenen Büyüme
Raporda ayrıca, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 6493 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen düzenlemelerin sektördeki kurumsal yapının gelişmesine ve mali bünyenin güçlenmesine katkı sağladığı vurgulanıyor. Açık bankacılık ve servis modeli bankacılığı gibi yenilikçi iş modellerinin ekosisteme kazandırıldığına dikkat çekilirken, Dijital Türk Lirası’nın test sürecinin başarısının dijital finansal entegrasyonu daha da hızlandıracağı öngörülüyor.
TÖDEB Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Bilgetekin’den Değerlendirme
TÖDEB Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Bilgetekin, rapor hakkında yaptığı değerlendirmede, sektörün gelişimini sayısal verilerle ortaya koymanın önemine değindi. “Sektör oyuncularının pazarda kendilerini doğru konumlandırabilmesi, sektörün bilinirliğinin artırılması ve yeni yatırımcıların sektöre çekilmesi açısından bu rapor büyük bir değer taşıyor” dedi. Bilgetekin, TÖDEB’in sektörel büyüme için üstlendiği misyonun önemine de vurgu yaparak, sektörün gelişim hızının artarak devam edeceğini ve Türkiye’nin fintek sektörünün uluslararası alandaki etkisinin güçleneceğini belirtti. “Kamusal düzenlemeler ve sektördeki inovasyonlarla fintek ekosistemimiz dönüşmeye devam edecek. Sınır ötesi ödeme çözümlerinin artması ve dijital finansal çözümlerin yaygınlaşmasıyla, Türkiye sadece kendi pazarında değil, küresel ölçekte de daha fazla söz sahibi olacak” ifadelerini kullandı.