Hazine ve Maliye Bakanlığı, 24 Ocak 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan bir tebliğ ile savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren alt yüklenici firmalar için döviz cinsinden veya dövize endeksli sözleşme yapabilme imkânı sağladı. Bu düzenleme, savunma sanayi sektöründeki dövizle yapılan işlemlerin yoğunluğunun artan maliyetler ve kur riski gibi sorunları önlemeyi hedefliyor.
Türkiye’nin savunma sanayi sektörü, yüksek teknolojiye sahip ürünler ve donanımlar üretilen, stratejik öneme sahip bir alandır. Ancak sektördeki işlemlerin çoğu döviz cinsinden gerçekleştirildiği için, mevcut kambiyo mevzuatı alt yüklenici firmaların döviz cinsinden sözleşme yapmasına engel oluyordu. Bu durum, firmalar için kur riski oluşturuyor ve ihalelerde yüksek maliyetler ortaya çıkmasına neden oluyordu.
Bu soruna çözüm olarak, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan "Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar'a İlişkin Tebliğ'de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ"de yapılan düzenleme ile, savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren yetkinliğe sahip alt yüklenici firmaların döviz cinsinden veya dövize endeksli sözleşme yapabilmesi mümkün hale geldi.
Endüstriyel Yetkinlik Değerlendirme Programı ile Sertifikalandırma
Dövizle sözleşme yapabilme yeteneği, sadece savunma sanayi sektöründe yetkinliğe sahip alt yüklenici firmalara tanınmış bir hak olacak. Firmaların yetkinliği, Savunma Sanayi Başkanlığı tarafından yürütülen Endüstriyel Yetkinlik Değerlendirme ve Destekleme Programı kapsamında değerlendirilecek ve bu firmalar sertifikalandırılacak. Sertifika sahibi firmalar, döviz cinsinden sözleşme yapma hakkına sahip olacak.
Kur Riski ve Yüksek Maliyetlerin Önüne Geçiliyor
Düzenleme, savunma sanayi sektöründe dövizle yapılan işlemlerin artışı ve döviz kuru dalgalanmalarından kaynaklanan maliyet baskılarını hafifletmeyi amaçlıyor. Dövize endeksli sözleşme yapabilme imkânı, sektördeki firmaların uluslararası rekabet gücünü artırarak yerli üreticilerin maliyetlerini dengelemesine yardımcı olacak. Bu değişiklik, aynı zamanda sektörün finansal sürdürülebilirliğini destekleyecek ve savunma sanayii projelerinin daha verimli bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak.
Sektördeki Gelişmeler ve Gelecek Perspektifi
Savunma sanayi sektörü, küresel ve bölgesel güvenlik dinamikleri ile doğrudan ilişkili olduğu için, sektöre yönelik yapılan düzenlemeler büyük önem taşımaktadır. Son yıllarda artan yerli üretim projeleri ve savunma sanayiinde sağlanan dışa bağımlılığı azaltmaya yönelik çabalar, sektördeki birçok oyuncunun uluslararası pazarlarda daha güçlü bir şekilde rekabet etmesine olanak sağlamaktadır.
Dövizle sözleşme yapabilme imkânı, savunma sanayi alt yüklenicilerinin sektöre olan katkısını artıracak ve Türk savunma sanayiinin küresel pazarda daha etkin bir oyuncu olmasına zemin hazırlayacaktır. Bu gelişme, ayrıca ülkemizdeki savunma sanayi üretim kapasitesinin güçlenmesine ve dışa bağımlılığın azaltılmasına önemli bir katkı sağlayacaktır.