Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'yi yüksek teknoloji yatırımlarının odağı haline getirecek HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı'nı tanıttı. Bugün ilan ettikleri 6 çağrı ile önemi gittikçe artan teknoloji alanlarında kalkınma yolculuğuna büyük katkı sağlayacak en az 20 milyar dolarlık özel sektör yatırımını ülkeye kazandırmayı hedeflediklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "HIT-30 Programı'yla vergi teşvikleri ve hibe desteklerinden oluşan toplam 30 milyar dolarlık kaynağı yüksek teknoloji yatırımlarına yönlendireceğiz." dedi.
HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı Tanıtım Toplantısı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın katılımlarıyla İstanbul Atatürk Kültür Merkezi'nde gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, en büyük yatırım ölçeğine sahip firmalara teşekkür belgelerini takdim etti.
“Togg ilham kaynağı olsun”
Ülkenin teknoloji geliştirme kabiliyetinin nişanelerinden olan milli ve yerli elektrikli otomobil Togg'un yollarda olduğunu aktaran Erdoğan, "Yapamazsınız' diyenlere, 'Yapsanız bile satamazsınız' diyenlere, gurur duymak yerine tokat, çamur atanlara rağmen hedefimize ulaştık. Togg'da gösterdiğimiz irade diğer sektörlere de ilham kaynağı olsun. Ayrıca küresel otomotiv firmaları ve diğer büyük ölçekli araç üreticilerinin elektrikli araç yatırımlarını Türkiye'ye yöneltmesinin önünü açtık. Kısa süre önce dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi BYD ile 1 milyar doları aşan bir yatırım sözleşmesi imzaladık. Buna göre BYD ülkemizde üretim tesisi ve AR-GE merkezi kuracak, Manisa'da."
“Yüksek teknolojiye dayanıklı nitelikli istihdam”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, başka şirketlerle de görüşmelerinin sürdüğünü belirterek, "Tüm bunlar sadece birer başlangıç. Önümüzdeki dönemde uluslararası doğrudan yatırımlarda daha güçlü bir canlanma göreceğiz. Türkiye Yüzyılı'nı aynı zamanda 'Yatırımın Yüzyılı' yapmayı hedefliyoruz. Bu amaçla hazırladığımız uluslararası doğrudan yatırım stratejisini yakında uygulamaya geçiriyoruz. 2024-2028 yıllarını kapsayan strateji belgemizle yüksek teknolojiye dayalı ve nitelikli istihdam sağlayan yatırımları daha fazla ülkemize çekmek istiyoruz." dedi.
Daha önce de yatırım taahhütlü avans kredisini devreye aldıklarını, teknolojik ve stratejik yatırımlara 3 yıllık periyotta toplam 300 milyar liralık uygun koşullarda finansman imkanı sağladıklarını vurgulayan Erdoğan, "Bugüne kadar toplam yatırım büyüklüğü 1 trilyon 258 milyar liraya ulaşan 238 proje için başvuru yapıldı. Sanayimizin verimlilik odaklı dönüşümüne rehberlik eden 10 model fabrikayı kurduk. Önümüzdeki dönemde 4 yeni model fabrika daha ekleyerek inşallah bu sayı 14'e çıkaracağız." diye konuştu.
“Türkiye yeni dönemin forveti olacak”
Erdoğan, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Sınırda Karbon Düzenlemesi uygulamalarının sanayiye ket vurmaması için yeni teşvik ve finansman enstrümanlarını devreye aldıklarını dile getirerek, "Dünya Bankası iş birliğiyle yürüttüğümüz Türkiye Yeşil Sanayi Projesi ve Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri projesiyle toplam 750 milyon dolarlık finansmanı sanayicilerimize, KOBİ'lerimize ve yeşil teknoloji girişimlerine sunduk. Katma değerli üretimle, küresel rekabet gücümüzü arttıracak, ekonomik ve teknolojik bağımsızlığımızı güçlendirecek kritik teknolojileri desteklemeye devam edeceğiz. Daha rekabetçi, daha müreffeh, daha üretken ve güçlü bir Türkiye'yi siz sanayicilerimizin, ihracatçılarımızın da katkısıyla inşallah inşa edeceğiz. Bu yolda biraz daha sebat etmemiz, sabırlı olmamız gerekiyor. Türk ekonomisi çok boyutlu bir dönüşüm sürecinden geçiyor, daha doğru bir ifadeyle kabuk değiştiriyor. İş dünyamız şunu çok iyi bilsin: İnşallah bu sürecin sonunda ekonomimiz farklı bir lige yükselecek. Gelişmiş ülkeler dahil tüm dünyayı menfi etkileyen sis bulutu dağıldığında Türkiye yeni dönemin forveti olacak." ifadelerini kullandı.
Yüksek teknolojili yatırımlar için davet ve destek programı ile teknoloji geliştirme ve yüksek katma değerli üretim kapasitesini en üst seviyeye taşıyacak süreci başlattıklarını belirten Erdoğan, "HIT-30 ile yüksek teknolojili ve yüksek katma değerli yeni yatırımlar için Türkiye'nin avantajlarını pekiştirirken ülkemizin 2030 yılına kadar yüksek teknoloji yatırımlarının odak noktası haline gelmesini amaçlıyoruz. Programla yarı iletkenler, mobilite, yeşil enerji, ileri imalat, sağlıklı yaşam, dijital teknolojiler, haberleşme, uzay ve bu alandaki değer zincirlerini geliştirecek 30'un üzerindeki başlıkta yatırımlara nitelikli destekler sağlayacağız." dedi.
“4 nitelik arayacağız”
Bu yatırımlarda başlıca 4 nitelik arayacaklarına dikkati çeken Erdoğan, "Yeni teknolojileri odağa alan bir yatırım olmasına, rekabet için gerekli ekonomik ölçeğe sahip olmasına, teknik yetkinlik ve mali yeterliliğin olmasına, teknolojik kazanım boyutu içermesine bakacağız. Bu şartları taşıyan yatırımlara proje bazlı yatırım teşviklerimizin yanı sıra pazar geliştirme destekleri, cazip finansman imkanları sunacağız." diye konuştu.
Erdoğan, 6 çağrıyı kamuoyu ile paylaştı
Bugün ilk aşamada 6 çağrıyı kamuoyuyla paylaşacaklarını dile getiren Erdoğan, "Bunlardan birincisi, ülkemizin otomotiv sektörünün yaşadığı dönüşüme liderlik etmesine fırsat tanıyacak HIT elektrikli araçlar çağrısıdır. Bu alanda üretim kapasitemizi yıllık en az 1 milyon adede çıkarmayı öngören 5 milyar dolarlık teşvik paketini devreye alıyoruz. Amacımız AR-GE ve mühendislik faaliyetlerini kapsayan yüksek yerlilik oranına ve ihracat potansiyeline sahip yeni nesil enerjili araç yatırımlarını ülkemize kazandırmaktır. Bu yatırımlar sayesinde yan sanayisiyle birlikte sektörümüzü geleceğe hazırlamayı hedefliyoruz. Otomotiv sektörümüzün rekabet gücünü sürdürebilmesi için batarya üretimini bir diğer öncelikli alan olarak belirledik. Batarya çağrımız ile 2030 yılına kadar 80 gigavatsaatlik bir kapasite inşa ederek bölgesel bir üretim üssü olmayı hedefliyoruz. Bu hedef için megavatsaat başına 6 bin dolara kadar sağlayacağımız hibe desteğini de içeren toplamda 4,5 milyar dolarlık teşvik paketini yatırımcıların istifadesine sunuyoruz." şeklinde konuştu.
“Çip çağrısını başlatıyoruz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, küresel teknoloji yarışının en kıyasıya hissedildiği alanlardan birinin de hiç şüphesiz çip teknolojileri olduğuna işaret etti. "Yapay zeka başta olmak üzere çip teknolojilerinin stratejik önemi giderek artıyor." ifadesini kullanan Erdoğan, "Bizim de teknoloji üretimi hızla artan bir ülke olarak çip tasarlama ve üretme kapasitemizi geliştirmemiz önemli. Ülkemiz, çip tasarımı konusunda büyüyen bir ekosisteme sahiptir. Şimdi endüstriyel boyutta çip üretim kapasitesi inşa etme hedefiyle de HIT-30 Programı çip çağrısını başlatıyoruz. Güncel üretim teknolojilerine dayalı en az bir endüstriyel ölçekli çip fabrikasını ülkemize kazandırmak için 5 milyar dolarlık bir teşvik paketini devreye alıyoruz. Yüzde 40'a varan bir oranda sermaye katkısı ve hibe desteğini içeren güçlü bir desteği bu stratejik alan için sunmaya hazırız." ifadelerini kullandı.
"Yeşil enerji" başlığının HIT-30 Programı'nın önemli odak alanlarından birini teşkil ettiğini belirten Erdoğan, güneş hücresi ve paneli, rüzgar türbinlerinin kule, kanat ve jeneratör gibi bileşen üretiminde iyi bir konumda olduklarını, ülkede gelecek dönemde yenilenebilir enerji yatırımlarının artarak devam edeceğini, büyüyen pazar potansiyelini değerlendirmeyi amaçladıklarını söyledi. HIT-30 Programı'nda güneş ve rüzgar teknolojilerine yönelik iki ayrı çağrı tasarladıklarını anlatan Erdoğan, "Güneş enerjisinde 15 gigavatlık bir kapasitenin tesisine yönelik hücre yatırımlarına megavat başına 8 bin dolara kadar hibe desteği vereceğiz. Bu paketin toplamı 2,5 milyar doları buluyor. Rüzgar enerjisinde ise kritik bileşenleri ve deniz üstü türbinler gibi ürünlerin imalatını desteklemeyi ve yerli bir rüzgar enerjisi markası inşa etmeyi hedefliyoruz. Bu yatırımlar için ise toplamda 1,7 milyar dolarlık kaynak ayırıyoruz. Altıncı ve son çağrımız da büyük teknoloji firmalarının araştırma geliştirme merkezlerini Türkiye'ye kazandıracak cazip ve esnek bir modeli devreye alıyoruz. AR-GE faaliyetleri bakımından dünyanın en büyük ilk 1000 firmasının ülkemizde kuracağı yeni merkezlerin personel giderlerinin yarısını 5 yıl süreyle karşılayacağız. HIT-30 Programı'nın ilk adımını da vakit kaybetmeden atıyoruz. TOGG'un uzun vadede başarısı için kritik öneme sahip TuriTech firması, program kapsamında 10 milyar liranın üzerinde AR-GE yatırımıyla otonom araç teknolojilerini Türkiye'de geliştirecek." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bugün ilan ettiğimiz bu 6 çağrı ile önemi gittikçe artan teknoloji alanlarında kalkınma yolculuğumuza büyük katkı sağlayacak en az 20 milyar dolarlık özel sektör yatırımını ülkemize kazandırmayı hedefliyoruz." dedi.
Açıkladıkları 6 çağrının odak alanları arasında öncelikli belirledikleri ilk çağrılar olduğunu vurgulamak istediğini belirten Erdoğan, "Bunlara ilaveten hiper ölçekli veri merkezleri, biyoteknolojik ilaçlar, yeşil hidrojen ve endüstriyel robotik sistemler olmak üzere 4 başlıkta daha çağrılarımızı çok kısa süre içinde kamuoyuyla paylaşacağız. Önümüzdeki dönemde ilan edilen diğer başlıklarda da yatırım projelerine kapsamlı destekler sunulmaya devam edilecek. HIT-30 Programı'yla vergi teşvikleri ve hibe desteklerinden oluşan toplam 30 milyar dolarlık kaynağı yüksek teknoloji yatırımlarına yönlendireceğiz." dedi.
“Tarihimizin en büyük ölçekli teşvik programı”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da Türkiye'yi yüksek teknoloji yatırımlarının odağı hâline getirecek tarihin en büyük ölçekli teşvik programı HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı'na ilişkin, "Program kapsamında yatırımlara proje bazlı yatırım teşviklerimizin yanında pazar geliştirme destekleri, cazip koşullarda finansman ve uygun yatırım alanları sunacağız. Yarı iletkenlerden mobiliteye, ileri imalattan haberleşme ve uzaya, sağlık teknolojilerinden dijital teknolojilere ve yeşil enerjiye 7 ana sektörde ve yüksek teknoloji değer zincirimizi tamamlayacak diğer alanlarda çıkacağımız çağrılarla bugüne kadarkilerin çok ötesinde ölçekte özel sektör yatırımlarını 2030 yılına dek gerçekleştirmeyi amaçlıyoruz" ifadelerini kullandı.
Yatırım teşviklerini daha etkin mekanizmalarla ikiz dönüşüme yönlendirmeyi hedefleyen Yeşil Dönüşüm ve Dijital Dönüşüm Destek Programları da paylaşan Kacır, "Program doğrultusunda, işletmelerin ikiz dönüşümde kısa, orta ve uzun vadeli ihtiyaçlarını adresleyecek yol haritaları sunmalarını bekliyoruz. Sunulan yol haritalarıyla uyumlu yatırımları öncelikli yatırımlar uygulaması ile destekleyeceğiz. Desteklediğimiz projeleri gerçekleştiren tesislere, yol haritasının uygulama süresince "Yeşil Dönüşüm Merkezi" veya "Dijital Dönüşüm Merkezi" unvanı vereceğiz. Bu merkezlerde görev alacak yeşil ve dijital dönüşüm ekipleri ile yeşil ve dijital dönüşüm kültürünün yerleşmesini ve kurumsallaşmasını sağlayacağız." dedi.
“Yol haritamızı hazırladık”
"Türkiye Yüzyılında 2053 net sıfır emisyon hedeflerimizle uyumlu yeşil dönüşüm yatırımlarının gerçekleştirilmesi sürdürülebilir, verimli ve çevreci bir üretim altyapısı kurmak tercihten öte bir zorunluluğu ifade ediyor." diyen Kacır, "Bu anlayışla, üretim zincirlerinin ilk aşamalarında lokomotif sektörlere temel girdi sağlayan alüminyum, çelik, gübre ve çimento sektörleri için Düşük Karbonlu Yol Haritalarımızı hazırladık. 2053 net sıfır emisyon hedeflerimiz doğrultusunda bu 4 sektörde mevcut tesislerin uyumu ve yeni kapasitelerin karbonsuzlaşma gereksinimleri için 2053 yılına dek 71 milyar dolarlık yatırım ihtiyacı öngörüyoruz." ifadelerini kullandı.
Yeşil ve dijital dönüşüm
Yatırım teşviklerini daha etkin mekanizmalarla ikiz dönüşüme yönlendirmeyi hedefleyen Yeşil Dönüşüm ve Dijital Dönüşüm Destek Programlarını da paylaştıklarını kaydeden Kacır, "Program doğrultusunda, işletmelerin ikiz dönüşümde kısa, orta ve uzun vadeli ihtiyaçlarını adresleyecek yol haritaları sunmalarını bekliyoruz. Sunulan yol haritalarıyla uyumlu yatırımları öncelikli yatırımlar uygulaması ile destekleyeceğiz. Desteklediğimiz projeleri gerçekleştiren tesislere, yol haritasının uygulama süresince 'Yeşil Dönüşüm Merkezi' veya 'Dijital Dönüşüm Merkezi' unvanı vereceğiz. Bu merkezlerde görev alacak yeşil ve dijital dönüşüm ekipleri ile yeşil ve dijital dönüşüm kültürünün yerleşmesini ve kurumsallaşmasını sağlayacağız." şeklinde konuştu.
Programda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile Ticaret Bakanı Ömer Bolat, teknoloji yatırımlarına katkı sağlayan firmaların temsilcilerine teşekkür belgelerini verdi.
Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç, İstanbul Valisi Davut Gül ve AK Parti İstanbul İl Başkanı Osman Nuri Kabaktepe de programa katıldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, günün anısına Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yakın zamanda fırlatılan Türksat 6A uydusunun maketini takdim etti.