Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, kuru incir ihracatında 2024/25 sezonunda aflatoksin ve okratoksin kaynaklı sorunların ciddi boyutlara ulaştığını belirterek, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan daha etkin ve yapıcı bir iş birliği beklediklerini vurguladı. İklim değişikliğinin etkisiyle toksin oluşumunun arttığını ifade eden Işık, ihracat yapılan ülkelerde ürünlerin imhasıyla karşı karşıya kaldıklarını, Avrupa Birliği ile yapılan temaslar sonucunda ürünlerin imhasının durdurulduğunu ve Türkiye’ye iadesinin sağlandığını söyledi. Ancak iade edilen ürünlerin yurda sokulmasında yeni engellerle karşılaştıklarını dile getirdi.
İzmir’de Bakanlık yetkilileriyle toplantılar gerçekleştirdiklerini, hatta Ankara’dan gelen üst düzey yetkililerin de sürece dahil olduğunu söyleyen Işık, “Tüm bu girişimlere rağmen hâlâ çözüme ulaşamadık. Defalarca toplantı talep ettik, ancak yol alamadık. İhracatçılar olarak büyük bir özveriyle çalışıyoruz. Fransa gibi sorun yaşadığımız pazarlarda bile ihracatımızı yüzde 4 artırdık. Bugün kuru incir ihracatının 70 bin tona, üretimin ise 90-100 bin tona ulaşması, ihracatçının başarısıdır” dedi.
İklim değişikliğinin tüm dünyayı etkileyen bir kriz olduğunu hatırlatan Işık, bu sorunun üstesinden ancak üretici, tüccar, çengelci, ihracatçı ve kamu kurumlarının birlikte hareket etmesiyle gelinebileceğini söyledi. Üzüm sektöründe olduğu gibi kuru incirde de bir çalıştay düzenleyeceklerini ve tüm tarafların katılımıyla çözüm yolları arayacaklarını ifade etti.
Ege İhracatçı Birlikleri’nde düzenlenen 2024 yılı olağan mali genel kurul toplantısında konuşan Işık, kuru kayısı ihracatına ilişkin gelişmelere de değinerek, Avrupa Birliği’nin kükürt oranı sınırını 2000 ppm’den 1000-1500 ppm seviyelerine çekme olasılığı üzerinde çalıştığını aktardı. Ancak Bakanlık, Birlik ve sektör paydaşları olarak 2000 ppm sınırının korunması için yoğun çaba harcadıklarını belirten Işık, “2000 ppm alt sınırdır. Bu seviyenin altına düşülmesi halinde kuru kayısıda renk değişimleri ve kalite kayıpları yaşanacaktır. Bu nedenle üniversitelerden bilimsel raporlar alarak bu limitin korunması yönündeki görüşümüzü Bakanlıkla birlikte AB yetkililerine anlatmaya çalışıyoruz” dedi.
İhracatta başarılı bir yıl geçirdik
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, 2024 yılında fuarlar, URGE Projeleri ve TURQUALITY Projelerini birleştirerek başarılı bir yıl geçirdiklerini, Türkiye’nin kuru meyve ihracatının yüzde 15,5’lik artışla 1 milyar 856 milyon dolara çıktığını, kuru meyve ihracatında Ege Bölgesi’nin 1 milyar 100 milyon dolarla aslan payını aldığını dile getirdi.
Türk gıda ürünlerinin ABD pazarında tanıtımı için sürdürdükleri Turkish Tastes isimli TURQUALITY Projesi’nde 6. yıla girdiklerini, Nevada Üniversitesi ve Amerika Aşçılar Federasyonu’yla yaptıkları iş birliği sonucunda kuru meyve ve diğer gıda ürünlerinde ABD’ye ihracatta büyük başarılar yakaladıklarını, Türkiye’nin ABD’ye gıda ihracatının 750 milyon dolardan 1,6 milyar dolara yükseldiğini vurguladı.
Türk gıda ürünlerinin başarılı tanıtımını Japonya ve Çin pazarlarında da gerçekleştirdiklerinin altını çizen Işık, “Bu başarılı projeler ihracatta Avrupa Birliği’ne bağımlılığımızı azalttı. Kuru incirde AB’nin payı yüzde 50’lerin üzerindeyken yüzde 38’e geriledi. Kuru üzümde 534 milyon dolar, kuru kayısıda 411 milyon dolar, kuru incirde 336 milyon dolar ihracat rakamına ulaştık. Daha önceki 1,1 milyar dolar rekorunu kırdık. Bu başarı ihracatçılarımızın gayretleriyle sağlandı” şeklinde konuştu.
Kuru meyve sektöründe ihracatı domine eden kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incirle ilgili teknik kurullar oluşturduklarını, bu ürünlerdeki sorunları çözmek için çaba gösterdiklerini aktaran Işık, şöyle devam etti: “Borsalar ve Odalar, Üniversiteler, Araştırma Enstitüleri, Tarım İl ve Orman Müdürlükleri’yle birlikte çalışmalara devam ediyoruz. Üniversiteler ve Araştırma Enstitüleri ile iş birliği içinde hem teknik hem de finansal açıdan sektör sorunlarımızın çözümüne yönelik proje ve araştırma geliştirme faaliyetlerine destekte bulunuyor, uluslararası örgütler ve Avrupa Birliği nezdinde girişimlerde bulunuyoruz.”
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin 2025 yılı bütçesi 55 milyon 500 bin TL olarak kabul edilirken, 2025 yılı iş programı da benimsendi.
