Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektöründeki ihracat, 2025 yılının ilk iki ayında yüzde 5,6 artarak 588,1 milyon dolara ulaşmış durumda. Bölge, toplam ihracatının yüzde 30,3'ünü bu sektörden sağlarken, liderliğini sürdürdü. Kilogram başına ortalama ihracat fiyatları, yüzde 1,8 artışla 0,78 dolara yükseldi. En büyük fiyat artışı, yüzde 24,4 ile ayçiçek yağında gözlendi. Makarna ihracatından 95 milyon dolar, ayçiçek yağı ihracatından ise 94,7 milyon dolar gelir elde edilirken, buğday unu ihracatından 67 milyon dolar gelir sağlandı. Orta Doğu’nun toplam ihracattaki payı yüzde 50,2'ye yükselirken, Afrika ülkelerinin payı yüzde 29,7'ye çıkarak, yüzde 46,7'lik bir artış gösterdi. En fazla ihracat yapılan ülkeler arasında Irak 192,9 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, Suriye'ye ihracat yüzde 44,7 artışla 61,1 milyon dolar oldu.
"Makarna İhracatımız Bu Yıl da 1 Milyon Tonu Geçecek"
Türkiye'nin toplam makarna ihracatının 144 milyon dolar olduğu bu dönemde, Güneydoğu Anadolu’nun payı yüzde 66'yı buluyor. Güneydoğu Anadolu Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu, bu başarıyı şöyle değerlendirdi: "Dünyanın en kaliteli durum buğdayına ve rekabetçi fiyatlarla güçlü üretim altyapısına sahip olmamız, hem Türkiye hem de bölge için büyük bir avantaj. Güneydoğu olarak her yıl, İtalya’nın yarısı kadar makarna ihracatı yapıyoruz. Fiyat-performans kalitemizle özellikle Afrika pazarındaki etkimizin sürekli arttığını görmekteyiz. Makarna ihracatımızın önemli bir kısmı Batı Afrika ülkeleri ECOWAS üyelerine yapılıyor. Bu pazarlara girerek eriştiğimiz nüfus arttıkça, ihracatımız da miktar bazında artıyor. 2025’in ilk iki ayında 162 bin ton makarna ihracatının, bu yıl da 1 milyon tonu aşacağına inanıyoruz."
"Afrika’dan Her Ürün Gruplarımıza Talep Var"
Afrika’daki ticari ilişkilerin güçlendirilmesinin sadece makarna ihracatını değil, diğer ürün gruplarını da olumlu yönde etkilediğini vurgulayan Kadooğlu, "İlk iki ayda Türkiye'nin Afrika'ya yaptığı 508 milyon dolarlık hububat, bakliyat ve yağlı tohum ihracatının yaklaşık üçte biri bölgemizden yapıldı. Cibuti, Gana ve Sudan gibi stratejik ticaret noktaları öne çıkıyor. Özellikle bitkisel yağ ihracatında Cibuti’nin büyük önemi var ve Afrika'nın bu alandaki ilgisi Güneydoğu’ya doğru yöneliyor. İhracatçı Birliklerimiz, hedef ülkelerle ilişkilerin gelişmesi ve ihracatçılarımızın daha bilgili hale gelmesi için büyük çaba sarf etti. Şimdi, bu çalışmaların karşılığını alıyoruz." şeklinde konuştu.
"Bakliyat Üretimimiz Sorunsuz Sürüyor"
Son olarak, Güneydoğu'da Şubat ayında gerçekleşen düşük yağış miktarına dikkat çeken Kadooğlu, "Bu yılki yağış azalması mevsim normallerine göre yüzde 50'yi geçti. Ancak, bölgedeki buğday ekiliş alanlarının yüzde 16'sını kapsayan bu durum, yıl sonu rekolteleri açısından önem taşıyor. Türkiye'deki kırmızı mercimek üretiminin neredeyse tamamı bölgemizden karşılanıyor ve bu ürünün dallanma evresi sorunsuz ilerliyor. Ayrıca, kışlık nohut ekilişleri de tamamlanmak üzere. Bakliyat kalitemizi etkileyebilecek bir problem şu an gözükmüyor," dedi.
