Bulgaristan’ın Burgaz kentinde üçüncü kez düzenlenen İş Forumu, Türkiye, Bulgaristan ve Romanya’nın iş dünyası temsilcileri ile devlet yetkililerini bir araya getirdi. Üç ülkenin ticaret hacmini artırmak ve iş birliğini derinleştirmek amacıyla gerçekleştirilen etkinlikte, yatırım fırsatları ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi için atılacak adımlar ele alındı.
İlk kez 2023 yılında Türkiye ve Bulgaristan arasında düzenlenen Bulgar-Türk İş Forumu, üçüncü yılında Romanya’nın da katılımıyla bölgesel bir iş platformuna dönüştü. Burgaz’da 14 Mart’ta gerçekleştirilen etkinliğin açılış konuşmalarını Bulgaristan KOBİ Tanıtım Ajansı İcra Direktörü Boyko Takov, Bulgaristan Yenilik ve Büyüme Bakan Yardımcısı Krasimir Yakimov, Türkiye’nin Bulgaristan Büyükelçisi Mehmet Sait Uyanık, Romanya’nın Bulgaristan Büyükelçisi Brândușa-Ioana Predescu, Burgaz Belediye Başkanı Dimitar Nikolov, BULTİŞAD Başkanı Burhan Nemutlu, Bulgaristan-Romanya Ticaret Odası (BRCC) Başkanı Victor Gugushev ve DEİK/Türkiye-Bulgaristan İş Konseyi Başkanı Zeki Sarıbekir yaptı.
Bulgaristan’dan Türkiye'ye Yatırım Çağrısı Geldi
Bulgaristan Yenilik ve Büyüme Bakan Yardımcısı Krasimir Yakimov, konuşmasında Türk ve Romen iş dünyasını Bulgaristan’a yatırıma davet etti. Yakimov, “Türkiye ve Romanya, bizim için kritik ticaret ortakları. Yatırımcıları teşvik etmek ve ticari ilişkileri güçlendirmek için bürokrasiyi azaltmaya yönelik adımlar atıyoruz. Aynı zamanda modern bir sanayi altyapısı oluşturmak için çalışmalarımız sürüyor. Burgaz’da organize sanayi bölgesi kurmak amacıyla 870 milyon levalık karşılıksız yatırım planımız bulunuyor” dedi.
Yakimov, Bulgaristan Yatırım Bankacılığı aracılığıyla yeni finansman olanakları yaratmayı hedeflediklerini vurgulayarak, üretim ve bilimsel araştırmalara yönelik AB fonlarından yararlanmayı planladıklarını belirtti. “Türk ve Romen firmalarının gelişimini desteklemek için 605 milyon leva değerinde karşılıksız AB fonlarından faydalanmak istiyoruz” diyen Yakimov, bölgesel iş birliğinin önemine dikkat çekti.
Ticarette Verimlilik Vurgusu Yapıldı
Bulgaristan KOBİ Tanıtım Ajansı İcra Direktörü Boyko Takov ise üretim ve verimliliğin önemine dikkat çekerek, “Devlet yetkilileri ile iş dünyasını buluşturan bu tarz etkinlikler, ülkeler arasındaki ticarete büyük katkı sağlıyor” dedi.
Geleneksel hale gelmesi planlanan Burgaz İş Forumu’nun, üç ülke arasındaki ticaretin büyümesi ve bölgesel iş birliklerinin güçlenmesi açısından önemli bir platform olarak öne çıkması bekleniyor.
Türkiye’nin AB üyeliğine hazırlanıyorlar
Bulgaristan’ın desteklerine vurgu yapan bir başka isim ise Burgaz Belediye Başkanı Dimitar Nikolov oldu. İş Forumu’na ev sahipliği yapan Nikolov, “İlk yıl biraz korkarak adım atmıştık. Şimdi katılımcı sayısının arttığını memnuniyetle belirtmek istiyorum. Şu ana kadar Güney Karadeniz ihmal edilmişti. Artık sadece turistik açıdan değil, iş dünyası açısından da cazibe merkezi. Türk dostlarımız bunun daha önce farkına vardılar. Bir yandan Burgaz’da yatırım yapan Türk şirketleri artarken biz de yerel yönetim olarak Burgaz Özel Sanayi Bölgesi’nin açılışını gerçekleştirdik. Hedefimiz güvenli ve sürdürülebilir bir yatırımı ortamı yaratmak” dedi. Nikolov, “Güney limanının inşaatı devam ediyor. Lojistiği de özellikle destekliyoruz. Dereköy yolu yenileme inşaatı da devam ediyor. Yani biz Türkiye’nin AB üyesi olmasını beklerken bir yandan bunları hazırlıyoruz” dedi. Nikolov, “Sıfır bürokrasi, iyi hizmet. Yerel yönetimler olarak yatırımı desteklemek için gerekeni yapıyoruz. Her zaman birbirimizi desteklemeli ve işbirliği içinde kalmalıyız” diyerek sözlerini tamamladı.
"Bu işbirliği Hem Türkiye-Bulgaristan hem Türkiye-Romanya hem de Bulgaristan-Romanya için win-win anlamına geliyor”
Burgaz İş Forumu’na üç yıldır destek verdiklerini belirten Bulgar Türk Ticaret ve Sanayi Odası (BULTİŞAD) Başkanı Burhan Nemutlu da “25 yıldır Bulgaristan’daki ticaretin içindeyim. Romanya ve Bulgaristan’a yatırım yapmaktan çekinmeyin” dedi. DEİK Türkiye-Bulgaristan İş Konseyi Başkanı Zeki Sarıbekir de “Bir forum üç kere olduysa ve dördüncüsü geliyorsa artık geleneksel diyebiliriz. Üç ülkenin nüfusu 120 milyon. Ekonomik anlamda çok önemli bir bölge. 25 milyar dolar olan üç ülkenin ticaret hacmini en kısa zamandan 50 milyar dolara çıkartabiliriz. Bu işbirliği Hem Türkiye-Bulgaristan hem Türkiye-Romanya hem de Bulgaristan-Romanya için win-win anlamına geliyor” dedi.
Türkiye’nin Bulgaristan Büyükelçisi Sait Uyanık ise Bu tür forumların bölgenin istikrarı ve kalkınması için önemli olduğunu belirterek, “İş dünyasının bölgeye ilgisi her geçen gün artıyor. Biz de sınır kapılarındaki TIR geçişlerinin artırılmasını görüşüyoruz. Kapıkule TIR geçişi bakımından dünyanın en yoğun ikinci sınır kapısı. Yılda 4.5 milyondan gazla geçiş oluyor. Kapasite artırımı ülkelerin karşılıklı ticareti için oldukça önemli” diye konuştu.
Romanya’nın Bulgaristan Büyükelçisi Brândușa-Ioana Predescu ise konuşmasına foruma Romanya’nın da dahil edilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek başladı. “Bence Bulgaristan-Trükiye-Romanya son derece kazançlı bir kombinasyon” diyen Predescu, “Bu üç ülkenin işbirliği, başarının garantisi. Bu işbirliğini genişletmemiz gerekiyor. Bu üç ülke stratejik partnerdir. Ve bu stratejik partnerliğin aslında temel noktası Romanya. Karadeniz’de de kıyıdaşız. Bu işbirliğini diğer alanı güvenlik. Savunma alanında da işbirliğimiz gelişiyor. Çünkü iş geliştirmek istiyorsak bunu güvenli şartlarda yapmamız gerekiyor. Buradaki iş insanları da her üç ülkenin sunduğu imkanlardan yararlanabilecek. Daha iyi iş şartları geliştirebiliriz. Bulgaristan hükümeti bu konuda ciddi. Ben de kendi ülkem adına Türk iş dünyasını yatırıma davet ediyorum. Bulgaristan ve Romanya’ya yatırım yaparsanız teşviklerden yararlanacaksınız. Her iki ülke Türkiye’nin Batı Avrupa’ya açılış kapısı diyebiliriz. Yatırım şartlarını iyileştirmemiz gerektiğinin farkındayız. Özellikle hudut kapısında gerekli iyileştirmeler yapılmalı. Bu arada inanıyorum ki; hazır olduğunda Türkiye de AB üyesi olacaktır” dedi.
Bulgaristan-Romanya Ticaret Odası (BRCC) Başkanı Victor Gugushev de yaptığı konuşmada, “Ülkelerin ticaretinin gelişmesinde Türkiye’nin karadan ulaşımının çok fazla katkıları olduğunu düşünüyorum. Schengen’e üye olduk fakat iki ülke arasındaki ulaşım hatları hala yeterli değil. Bulgaristan ve Romanya bunun için çalışmalı. Özellikle Tuna üzerinden ulaşım konusunu geliştirmemiz gerekiyor. Bizler iş dünyası olarak bu konuları hızlandırabilecek kişiler üzerinde iyi anlamda baskı yapmamız gerekiyor” diye konuştu.
6 panel düzenlendi
Bu arada forum kapsamında altı panel düzenlendi. BULTİŞAD ve DEİK Başkan Yardımcısı Emrah Sazak’ın moderatörlüğünü yaptığı ve ülkelerin ticaret ateşelerinin katıldığı oturum oldukça ilgi çekti. “Bulgaristan-Türkiye-Romanya ekonomik ilişkilerinde yeni ufuklar” başlıklı ilk forumda konuşan Başarsoft Yönetim Kurulu Başkanı Alim Küçükpehlivan ise “Ekonomik ilişkilerin gelişiminde ticaret ve sanayi çok önemli ancak teknolojinin de aynı ölçüde önemli olduğunu düşünüyorum. Türkiye enformasyon teknolojilerine yatırım yapıyor. Üç ülkenin birlikte küresel bir ürün yaratabileceğini düşünüyorum. Bunun için işçi vizeleri de dahil yolculuk yöntemlerini iyileştirmemiz gerekiyor. Güçlü komşuların, zayıf komşulara nazaran birbirlerine daha fazla güç katacağına inanıyorum. Olağanüstü durumlarda bile ilk önce komşu yardıma gelir. Biz de bunu göz önüne alarak kapasite artırmalı ve birbirimize destek olmalıyız. Başarılı olmak için kendi aramızda rekabet etmemeliyiz” dedi.
İş büyümesi için stratejik ortaklıklar başlıklı panelde konuşan Kastamonu Entegre Global Ar-Ge ve İnovasyon Direktörü Hüseyin Güler de yeni iş modellerin tamamen sürdürülebilir olması gerektiğini belirtti. Güler, “Düşünce tarzımızı değiştirmek gerekiyor. Örneğin iki partnerli bir kuruluş her iki elini de kullanmalıdır. Bir el etkinlik ve optimizasyon üzerine, diğer el araştırma ve yeni oluşumlara odaklanmalıdır. Tabii ki kendimiz araştırma yapamayız. Bunun için bir ekosisteme ihtiyacımız var, bu da tanımadığımız bilmediğimiz insanlara selam vermemiz anlamına geliyor. Belki şu ana kadar kabul etmediğimiz şeyler yeni değer yaratmamıza yardımcı olacaktır” dedi.
