Türkiye'de baskılanan döviz kuru ve yüksek iç faiz oranları, ihracatçı şirketlerin rekabet gücünü olumsuz etkiliyor ve pazar kayıplarına yol açıyor. İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) ve Hırdavat Sanayici ve İş Adamları Derneği (HISİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, bu durumun sanayicilerin yatırım yapma kabiliyetini azalttığını ve borçlarının artmasına neden olduğunu vurguladı. Çetin Tecdelioğlu, "Dövizle ihracatı bastırıyoruz, rekabetçi gücümüzü kaybediyoruz. İç piyasada da yüksek faizle borçlanmayı engelliyoruz. Bu politikada hem içerde hem de dışarıda pazar daraldığı zaman ister istemez işletmelerin kapasitesi yüzde 70'lere düşüyor. İşin sonu da işçi çıkartmalara gidecek." dedi. Tecdelioğlu, hırdavat sektöründe çevreye duyarlılığın giderek arttığını belirterek, geri dönüşüm oranlarının uluslararası pazarlarda daha fazla sorgulanmaya başlandığını ve tüm sektörün bu konuya çok daha fazla dikkat etmesi gerektiğini söyledi.
Hırdavat Sanayici ve İş Adamları Derneği (HISİAD) ve İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, Fatsa Gazi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'ne kazandırılan PVC atölyesinin açılış töreninde konuştu. HISİAD üyelerinin katkılarıyla okula kazandırılan PVC atölyesinin, gençlerin mesleki eğitimine önemli katkı sağlayacağını belirten Tecdelioğlu, eğitim alanındaki bu sosyal sorumluluk projelerinin, sektörün kalkınmasına ve gelecekte nitelikli iş gücü yetişmesine büyük katkı sunacağını vurguladı.
Tecdelioğlu, hırdavat sektöründe çevre bilincinin arttığını ve geri dönüşüm oranlarının uluslararası pazarlarda daha fazla sorgulandığını vurguladı. Bu bağlamda, sektörün bu konuda daha fazla dikkat göstermesi gerektiğini ifade etti.
'Ceza yememek için zararına ihracat yapıyoruz'
Türkiye'de enflasyona paralel gitmeyen döviz kurlarının sektöre büyük zarar verdiğinin altını çizen Tecdelioğlu, şöyle devam etti:
"Enflasyona paralel olmayan mevcut kurla fiyat tutturamıyoruz. Yılbaşından bu zamana kurdaki artış yüzde 25, ama enflasyon yüzde 47. Ben yılbaşında da aynı dövizle malı satıyordum, bugün de aynı dövizle satıyorum. Kâr kalmadı, artık zarar ediyoruz. Yani ihracatçı tamamen kredilerini ödeyebilmek için, aldığı ham maddeyi döviz bazında ödeyebilmek için, kredilerle ilgili vermiş olduğu taahhütleri kapatabilmek için ihracat yapıyor. Örneğin alüminyum ve bakırda yüzde 15 fazla üretmişiz ama toplamda aynı paraya satmışız. Çünkü bankadan kredi almışım ve karşılığında ihracat taahhüdü vermişim. O taahhüdü yerine getirmek için o siparişi almak zorunda kalıyorum çünkü öbür türlü bankadan ceza yiyeceğiz. Dövizle ihracatı bastırıyoruz, rekabetçi gücümüzü kaybediyoruz. İç piyasada da yüksek faizle borçlanmayı engelliyoruz. Bu politikada hem içerde hem de dışarıda pazar daraldığı zaman ister istemez işletmeler kapasite olarak yüzde 70'lere düşüyor. İşin sonu da işçi çıkartmalara gidecek."
Eğitim alanında yaşanan nitelikli eleman sıkıntısına dikkat çeken Tecdelioğlu, "Katma değerli ürün üretecek mühendis ve meslek yüksekokulu mezunlarımız yok. Küçük sanayilerin gelişmesi, ana sanayiyi beslemek için elzem. Usta yetiştirmek için küçük sanayiler oluşturmalıyız. Burada TOKİ benzeri bir devlet politikası gereklidir," dedi.
Tecdelioğlu, sektörün Rusya pazarını kaybettiğini ve Türki Cumhuriyetleri'nde Çin'in rekabet baskısının arttığını vurguladı. Avrupa Birliği'ndeki pazar payının yalnızca yüzde 1,7 olduğunu belirterek, bu bölgede çok daha fazla potansiyel olduğunu ifade etti. İyi lojistik merkezler kurarak Avrupa pazarından fayda sağlanabileceğine dikkat çekti. Ayrıca, Arap coğrafyasında iş yapmanın zorluğuna ve yerel kültürü anlamanın önemine değindi.
'Mısır'da yanlış yapıp kendi sanayimizi kaybetmeyelim'
TİM olarak Mısır’a yaptıkları ziyaretle ilgili konuşan Tecdelioğlu, Mısır’da yatırım yapmanın ve fabrika işlemenin zorluğuna dikkat çekti. Yan sanayinin henüz gelişmediğini belirtirken, Türk sanayicilerin Mısır’a gidip orada sanayi geliştirmeye çalışmasının Türkiye için kayıp olabileceğini ifade etti. Bu nedenle, Mısır’a doğru bir yaklaşım sergilemek gerektiğini vurguladı.
Döviz kurlarının enflasyona paralel hareket etmemesinin sektöre büyük zarar verdiğini vurgulayan Tecdelioğlu, "Yılbaşında aynı dövizle mal satıyordum, şimdi de aynı dövizle satıyorum ama kâr kalmadı; zarar etmeye başladık. İhracatçılar kredilerini ödemek için ihracat yapıyor," diye konuştu. Alüminyum ve bakırda üretim artarken, satış fiyatlarının aynı kaldığını belirtti.
Tecdelioğlu, sektörde Rusya pazarının kaybedildiğini ve Türk Cumhuriyetleri'nde de Çin’in rekabet baskısı oluşturduğunu ifade etti. Avrupa Birliği'nde pazar paylarının hala düşük olduğunu, ancak iyi lojistik merkezler kurarak bu pazardan daha fazla faydalanma imkanı olduğunu dile getirdi. Ayrıca Arap coğrafyasında iş yapmanın zorluklarına da değindi.
Son olarak, hırdavat sektöründeki sürdürülebilirlik ve çevre bilincinin önemini vurgulayan Tecdelioğlu, geri dönüşüm sertifikaları ve raporlarının alınmasının gerekliliğine dikkat çekti. 2024 yılında kurulan TOBB Hırdavat Sektör Meclisi'nin sektörde bilinçlendirme ve tanıtım çalışmaları yürüttüğünü belirten Tecdelioğlu, 2025'te düzenlenecek Turkish Hardware Eurasia Fuarı'na 100'ün üzerinde uluslararası satın almacının katılmasını hedeflediklerini açıkladı.
