Kurban bayramına sayılı günler kaldı. İnsanlar Allah’a olan teslimiyet ve kulluklarının göstergesi olarak özenle seçtikleri kurbanları kesecekler. Peki kurbanlık alırken nelere dikkat edilmeli?
Kurban Bayramı Müslümanlar tarafından Hicri takvime göre Zilhicce ayının 10. gününden itibaren 4 gün boyunca kutlanmaktadır. Ayrıca İslam aleminde her yıl Mekke'de hac görevi kurban keserek dini ibadetlerle yerine getirilir.
Kurban Bayramına sayılı günler kala kurban satış pazarlarında kurbanlıklarla dolmaya başladı. Kurban pazarında yaşanan hareketlilikle birlikte ibadet etmek isteyenleri güzel bir telaş sardı. Canlı hayvan pazarında iyi bir kurbanlık almak isteyenlerin kurbanlık seçerken dikkat etmesi gereken birkaç detay bulunuyor. İşte kurban seçerken dikkat edilmesi gerekenler.
Duruşu canlı olmalıÖncelikle alınacak olan kurbanın duruşunun canlı olup olmadığına bakılır. Herhangi bir hastalığının olup olmadığını ağız ve burnundan akan salyadan anlaşılabileceği bu durumda besi hayvanın durumunun iyi olup olmadığı iyice dikkat edilmelidir.
Gebe olmamalıGebelik durumu olabileceğinden dişi hayvan seçiminden uzak durmak gerekir.
Diyanet işleri Başkanlığından alınan bilgilere göre, Gebe hayvanların kurban olarak da etlik olarak da kesilmesi uygun değildir. Ancak kesilmesi durumunda da kurban ibadeti yerine gelmiş olur.
Kurban edilmek üzere belirlenen gebe bir hayvan kurban edilmeden yavrulayacak olursa iki yol izlenir: Ya o yavru da annesiyle birlikte kesilir, fakat sahibi etini yemez, yoksullara verir. Yerse kıymetini sadaka olarak vermelidir. Ya da kesilmez ve yavrunun kendisi ya da değeri fakirlere sadaka olarak verilir (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, IX, 466-467).
Yavru, anne rahminde iken anne kesilirse, bu yavrunun etinin yenilip yenilmeyeceği konusu fukaha arasında ihtilaflıdır. Bu yavrunun eti İmam Ebû Hanîfe’ye göre yenilmez, İmam Şâfiî, Ebû Yûsuf ve Muhammed’e göre yaratılışı tamamlanmışsa yenilir (Merğînânî, el-Hidâye, VII, 153).
Yaşını doldurmuş olmalıHayvanın yaşının anlaşılabilmesi için büyükbaş hayvanlarda, ön dişlerine bakmamız gerekir. Ön alt süt dişlerinin düşerek yerine kalıcı kare şeklini andıran diğer dişlere nazaran, daha büyük ve parlak 2 dişin çıkması, hayvanın 24 ayını doldurduğunu, halk arasında kullanılan tabiriyle kapak attığını gösterir.
Kurbanlık hayvanların yaş sınırı, Hz. Peygamberin sünneti ile tespit ve tayin edilmiştir. Buna göre kameri yıl esasına uygun olarak, devede 5; sığır ve mandada 2; koyun ve keçide ise 1 yaşını doldurma şartı aranır. Bunun yanında, 6 ayını tamamlayan koyun, bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması hâlinde kurban edilebilir. Koyunlardaki bu istisna bizzat Hz. Peygamber tarafından yapılmıştır (Müslim, Edâhî, 13).
Bunun yanında deve, sığır ve keçinin, koyuna kıyaslanarak besili olması hâlinde söz konusu yaşları doldurmadan kurban olabileceği söylenemez. Nitekim bir yaşına varmamış ama yetişkin olan oğlağını kurban etmek isteyen bir kimseye Hz. Peygamber, “Bu sadece sana mahsustur. Senden sonra başkası için yeterli olmaz.” (Buhârî, Edâhî, 8) buyurmuştur.
Çok zayıf olmamalı
Kurbanlık hayvanın çok zayıf olmaması gerekir. Kurbanlıkların neyle beslendiği çok önemlidir. Ama bunu anlamak çok kolay değil. Çünkü üreticilerin bazıları hayvanları mısır slajı yedirmekte ve bu mısır slajı büyükbaş hayvanların işkembesinde şişkinlik yaratıp kurbanlıkların daha ağır çıkmasını sağlamaktadır.
İki gözü görmeli, kulakları yerinde olmalıKurban alırken dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta da hayvanın iki gözünün görmesi. Eğer bir tanesi görmüyorsa kurbanlık olamaz. Ayrıca kulaklarının da yerinde olması gerek. Kurbanın kuyruğunun üçte birinin olması gerekmektedir. Ayrıca boynuzlarının da yerinde olması gerekiyor.
Ayaklarında bir hastalık bulunmamalıAyaklarında bir hastalık bulunmamalı, kurbanlık hayvanı kesileceği yere götürürken mutlaka hayvan kendi ayakları üzerinde gitmesi gerekmektedir.
2022 yılı Kurban kesim bedeli ne kadar?Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, 2022 yılı vekalet yoluyla kurban kesim bedelinin yurt içinde 2 bin 250 lira, yurt dışında 1800 lira olarak belirlendiğini açıkladı.