Almanya'nın Köln şehrinde düzenlenen IAV-Uluslararası Spot Export Fuarı’nda Türk ihracatçılar, vize engeline takıldı. Fuara katılmak üzere stant kiralayan birçok Türk firması, yöneticilerinin vize alamaması sebebiyle ürünlerini Almanya’da tanıtamadı. Bu durum, firmaların hem prestij kaybı yaşamasına hem de ciddi mali zarara uğramasına yol açtı.
"Cami İmamı Gidiyor, İhracatçı Gidemiyor!"
Hikmet Bilen, IAV Uluslararası Spot Export şirketiyle vize sürecinde destek istediklerini ve firmaların faturalarını konsolosluğa ilettiklerinde vize alacaklarının garantisi verildiğini açıkladı. Ancak fuar tarihinde, altı Türk firmasından dört tanesinin pasaportları geri gönderilmedi. Firmalar, vize problemi nedeniyle temsilcilerini fuara gönderemeyince, sergilenen ürünlerin tanıtımı yapılamadı. Bilen, “Firmaların ürünleri fuarda sergileniyor, ama yetkilileri fuarda değil. Pasaportlar hala geri gönderilmedi, durum ciddi” diyerek yaşanan sorunun boyutlarını dile getirdi.
Bilen, özellikle ihracatçılara vize engeli çıkarken, cami imamları ve öğretmenlere yeşil pasaport hakkı verilmesine tepki gösterdi. "Döviz kazandıran iş insanlarımız bu sorunlar karşısında çaresiz kalıyor" dedi.
40 Bin Euro’luk Zarar ve Kayıp Fırsatlar
Bilen, fuarın büyük bir potansiyele sahip olduğunu belirtti ve Türk firmalarından sadece ikisinin fuara katılabildiğini açıkladı. Katılamayan firmaların ürünleri Almanya'daki tanıdıklar aracılığıyla stantlara yerleştirildi, ancak profesyonel tanıtım yapılamadığı için yaklaşık 40 bin Euro zarara uğradılar. Bilen, “Teşvikler dahil olsaydı, zarar çok daha büyük olacaktı” diyerek dikkat çekti.
"Hayallerimiz Yok Oldu"
ES Kalıp, Boğaziçi Tekstil, Steel Kimya ve Rey Ambalaj gibi dev ihracatçılar, fuara katılmak için yaptıkları masraflara rağmen büyük kayıplar yaşadı. Rey Ambalaj Genel Koordinatörü Bünyamin Ustabaş, “Vizemiz reddedildi, stantta durması için akrabamı görevlendirdim ama bir sonuç alamadık. Zararımız büyük” dedi.
Es Kalıp Satış Danışmanı Ufuk Aktaş ise, “Ürünlerimizi sergiledik ama ne fiyatları bilen var ne de tanıtım yapacak biri. Hikmet Bilen elinden geleni yaptı, ama böyle bir vize sorunu ilk defa yaşıyoruz” diye ekledi. Firma sahibi Saim Aktaş, “60 yıldır sektördeyim, böyle bir hayal kırıklığı görmedim. Çalışanlarımızın ev, araba alma hayalleri bile kalmadı. Biz artık iş yapmayı bırakın, hayal bile kuramıyoruz” ifadeleriyle durumu özetledi.
Ticari Ateşelere Sert Eleştiri: "Bize Zarar Veriyorlar!"
Saim Aktaş, sadece vize değil, ticari ateşelerin ilgisizliğinden de şikayetçi oldu. Mısır’daki Automechanika Fuarı'nda ticari ateşelerin ikinci gün sahaya geldiğini belirten Aktaş, “Atadığımız insanlar bize zarar veriyor. Bu makamlar siyasi hedefler için kullanılıyor. Gerçeklerden o kadar uzağız ki, artık hayal bile kuramıyoruz” diyerek tepkisini dile getirdi.
"Vize Krizi Umudumuzu Bitirdi"
Yurt dışı fuarlar, Türk ihracatçıları için uluslararası pazarlara açılmanın anahtarı olarak görülüyor. Ancak yaşanan vize problemleri, Türkiye’nin dış ticaretteki prestijine zarar veriyor. Aktaş, “Almanya’ya gidemedik, ama asıl büyük zarar hayallerimizin yıkılması oldu. Ne hükümetten ne de ülkemizden bir şey beklemiyoruz” diye ekledi.
Burak Önder: "Ülkeler vizeyi bir 'silah' olarak kullanıyor"
EVSİD Kurucu Başkanı Burak Önder de vize krizine dair önemli açıklamalarda bulundu: "Yaşanan bu durumdan büyük üzüntü duyuyorum. Daha önce de benzer sorunlar yaşayan firmalarımız oldu. Vize sorunu, Batı ile olan ilişkilerimizdeki sorunların bir yansımasıdır."
Önder, Türkiye'nin sadece Batı’da değil, Çin’de de bu tür problemlerle karşılaştığını belirterek, "Artık ülkeler vizeyi bir 'silah' olarak kullanıyor. Eğer Türkiye, Rusya’daki BRICS+ zirvesinde üyelik sürecine devam ederse, bu sorunu yaşayan firma sayısı daha da artabilir" dedi.
Yeşil Pasaport ve Alternatif Çözümler
Önder, "Vize probleminin temelinde siyasal bir mesele var. Devletimiz, ihracatçıların sorunlarını çözmek için yeşil pasaport uygulamasını başlattı. Bu önemli bir adımdı. Koşullar gevşetildi, pasaport süresi uzatıldı. Ancak süreç daha da iyileştirilebilir" dedi.
Ayrıca, Türk iş dünyasının ve özellikle TOBB’un fuarlar için daha etkin çalışmalar yapması gerektiğini vurguladı. "TOBB’a bu konuda büyük sorumluluk düşüyor" diyerek sözlerini tamamladı.
