Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Resmi Gazete'de yayımlanan 2024-2026 Yıllarında Yapılacak Hayvancılık Desteklemelerine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı’nı değerlendirdi. Yumaklı, yeni destekleme modelinin “gıda arz güvenliğini dikkate alarak üretim planlaması ekseninde hazırlandığını” belirtti ve “verimli, sürdürülebilir ve kaliteli bir üretim modeli” hedeflediklerini ifade etti.
Yumaklı, ülke ihtiyacının yurt içi üretimle karşılanmasını amaçladıklarını vurgulayarak, “Bu kapsamda yerli gen kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi, kayıtların güncel tutulması ile üretim sürecinde yaşanan maliyet artışları ve fiyat istikrarsızlıkları gibi olumsuz koşullardan üreticilerin korunmasını planlıyoruz” dedi. Yeni destekleme programıyla belirlenen kriterleri yerine getiren işletmelere ilave destekleme yapılacağına dikkat çeken Yumaklı, aile işletmelerine, kadınlara ve gençlere pozitif ayrımcılık yapıldığını belirtti: “Hayvancılıkta yeni destekleme programı ile belirlenen kriterleri yerine getiren işletmelere ilave destekleme yapılacak. Bu sayede üretimde verim ve kalitenin artırılması sağlanacak.”
Hayvancılıkta iki ana destekleme grubu öne çıkıyor: “temel hayvancılık” ve “ürün geliştirme” destekleri. Temel hayvancılık destekleri büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık, arıcılık ve ipek böceği faaliyetlerini kapsıyor. Bu destekler, suni tohumlama, soy kütüğü, yerli sperma gibi verimlilik kriterlerini sağlayanlara yönelik olacak. Ürün geliştirme destekleri ise çiğ süt, besilik erkek sığır ve tiftik üretimini içeriyor. Ari işletme, kendi tankında soğutma, örgüt üzerinden pazarlama gibi verimlilik kriterlerini sağlayanlara ilave destek verilecek.
Küçükbaş hayvancılıkta, kuzu ve oğlaklar için de ilk kez destek sağlanacak. Destekleme tutarları performansa dayalı olarak katsayılar üzerinden belirlendi. Yumaklı, mevcut durumda verimlilik kriterlerini sağlayan bir aile işletmesinin buzağı başına “2 bin 68 lira destek aldığını,” yeni modelle bu miktarın “4 bin 800 lira”ya yükseleceğini belirtti. Kadın ve/veya genç yetiştiriciler için ilave 700 lira destek sağlanacak. Ayrıca, birinci derece tarımsal amaçlı örgüt üyesi olan işletmelere de ek 200 lira destek verileceği açıklandı.
Yumaklı, “Halihazırda ari bir aile işletmesi 28 bin 680 lira destek alırken, yeni model kapsamında 77 bin lira destek imkanı bulacak” dedi. Aynı şekilde, 100 baş anaç koyuna sahip bir aile işletmesinin “toplam 45 bin 400 lira destek aldığını,” yeni modelle “85 bin 200 lira destek” alacağını vurguladı.
Su ürünleri yetiştiriciliğinde de önemli değişiklikler yapıldı. Proje kapasitesi yıllık 50 ton ve altında bulunan kapalı devre üretim yapan işletmelere, “her bir teknik kriter için temel destek tutarına ilave teknik kriter desteği” verileceği belirtildi. Küçük ölçekli balıkçılık desteği 2025 yılı için “yüzde 43-100 oranında artırıldı” ve kadın balıkçılara yönelik desteklerin “yüzde 35 daha fazla” olacağı açıklandı.
Yeni modelle, hayvancılık ve su ürünleri sektörlerinde üreticilerin desteklenmesi ve verimliliğin artırılması hedefleniyor. Destekler, sektörde kaliteyi ve sürdürülebilir üretimi teşvik edecek şekilde yeniden yapılandırıldı.
