Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) tarafından düzenlenen Genel Kurul Toplantısı'nda, 2025 yılına yönelik iş dünyasının öncelikli gördüğü politika önerilerini içeren “Perspektif 2025: Dönüşüm ve Gelecek için Yol Haritası & Öneriler” isimli kitapçık yayınlandı. Genel Kurul Toplantısında hukuk, ekonomi ve dış politika konuları ele alınarak gündeme dair değerlendirmeler yapıldı.
TÜSİAD Başkanı Orhan Turan, “Benden önce de, diğer TÜSİAD başkanları aynı şeyi yaptı. Tespitlerimizi ve önerilerimizi kamuoyuyla açık ve şeffaf biçimde paylaştık. Bundan sonra da paylaşmaya devam edeceğiz. Bu tespitlerimizi ve önerilerimizi, ayrıca bugün sizlerle bir kitapçık halinde de paylaştık. Bu 2025 yılı için iş dünyası gözünden ‘öncelikleri’ içeren bir çalışma. TÜSİAD olarak dile getirmekte olduğumuz konuları derledik. Ana konulardaki önerilerimize her isteyen, bu kitapçıktan ulaşabilir.”
Başkan Turan, hukukun üstünlüğü konusundaki hassasiyetlerini de dile getirerek, “Tüm bu sorunların arkasında, hukuka olan güvenin sarsılması var. Hep söyledik. Hep söyleyeceğiz. Modern devletin temelinde hukukun üstünlüğü vardır. Tüm vatandaşlar kanun önünde eşittir. Devlet de hukukla bağlıdır. Her kademede yönetim keyfi değil, hukuk kurallarına göre yapılır. Burada sorun varsa her yerde sorun çıkar. Hukuka güven kalmazsa güvensizlik, istikrarsızlık ve belirsizlik her yere sirayet eder. Sistemik risk oluşur. Günü kurtarmak mümkün olsa da yarınlar tehlike altına girer.”
Ekonomi konusunda da değerlendirmelerde bulunan Turan, enflasyonla mücadelenin hızlanması gerektğini belirterek, “Sayın Bakan Mehmet Şimşek’in ekonomi programına destek veriyorsak da, ekonomide her şeyin yolunda olduğunu söyleyemeyiz. Enflasyonla mücadelenin hızlanması gerekiyor. Artık daha hızlı netice almalıyız. Yoksa stres birikiyor. Enflasyonla mücadelenin maliyetine katlanmak zorlaşıyor. Hem girişimciler için hem çalışanlar için.”
Ayrıca sanayiye nefes alındırılması gerekliliğine vurgu yaparak şu noktaların altını çizdi: “Sanayiye mutlaka nefes aldırılması lazım. Yatırım, üretim ve ihracat desteklenmeli. Dediğim gibi, neler yapılması gerektiğini defalarca söyledik; ayrıca bugün paylaştığımız bir kitapçık haline getirdik. Çünkü ‘sussak gönlümüz razı değil.’”
Toplumsal uyum, hukukun üstünlüğü ve ekonomik süreklilik konularına dikkat çeken Turan, "hiçbir şeyi zamana bırakamayız" diyerek Türkiye'nin bir an önce yapısal reformlara odaklanması gerektiğini belirtti:
“Yıllardan beri iklim değişikliğine hazırlanalım diyoruz. Teknolojik dönüşümü kaçırmayalım diyoruz. Jeostratejik risklere karşı önlem alalım diyoruz. Artık hiçbir şeyi zamana bırakamayız. Bunun için zamanımız kalmadı.” dedi.
TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Ömer Aras "Hukukun üstünlüğüne ve adil yargıya kim sahip çıkacak?"
Aras, ülkemizin karşılaştığı güven bunalımı ve moral bozukluğu ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Aras, özellikle Kartalkaya’daki facia, Erzincan’daki maden kazası, büyük depremler ve diğer felaketleri, usulsüz binalar ve denetim eksikliklerinin sonucu olarak değerlendirdi. “Dünyada benzer felaketlerde ölümler çok daha düşükken, bizdeki ölümler denetimsizlikten ve maliyet odaklı yaklaşımdan kaynaklanıyor,” diyerek mevcut sistemin düzelmesi için sorumluların hesap vermesi gerektiğini belirtti.
Aras, ayrıca son dönemde yaşanan politik olayların da güveni sarstığını vurguladı. “Seçilmişlerin görevden alınması, tutuklamalar ve soruşturmalar, toplumsal endişeyi artırıyor,” diyen Aras, bu belirsizliklere rağmen Türkiye’nin geleceği için umutlu olduğunu ve doğru politikalarla kalkınabileceğimizi ifade etti.
“Yapmamız gereken en önemli yapısal reform, gençlerimizi iyi yetiştirmek"
2024 yılında dünya genelinde hızlanan jeopolitik değişimlere dikkat çeken Aras, bölgesel krizlerin derinleştiğini belirtti. Türkiye'nin AB entegrasyonu ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin önemine de değindi. Ekonomik alanda ise, enflasyonla mücadele ve yapısal reformların öncelik taşıması gerektiğini ifade etti. Türkiye'nin büyümesinin ancak güçlü ihracatla sağlanabileceğini vurguladı.
Aras, Türkiye'nin en önemli yapısal reformunun gençleri iyi bir şekilde yetiştirmek ve mevcut iş gücünü çağın gerektirdiği yetkinliklerle donatmak olduğunu belirtti. “Yapmamız gereken en önemli yapısal reform, gençlerimizi iyi yetiştirmek, layık oldukları yere getirmek ve mevcut işgücünü de tekrar eğitip çağın gerektirdiği yetkinliklerle donatmaktır,” dedi.
Ömer Aras, Türkiye’nin geleceği için önemli sorular sordu ve bu sorulara cevap aradı. “Hukukun üstünlüğüne ve adil yargıya kim sahip çıkacak? Sanayide ve hizmet sektöründe ülkemizin rekabetçi gücünü kim ön plana çıkaracak? Gelişen teknolojiye, yapay zeka çağına, kim ayak uyduracak?” gibi sorularla toplumun karşı karşıya olduğu zorlukları sıraladı. Bu sorulara vereceği cevabın ise, “Liyakatla atanan iyi yetişmiş insanımız” olduğunu söyledi.
Aras, eğitim sisteminin temel bir reformdan geçmesi gerektiğini belirtti. “Geleceğimizin teminatı gençlerimizi bilim ve etik değerlerle iyi yetiştirmek en temel görevimizdir,” diyen Aras, okul öncesi eğitimin zorunlu ve ücretsiz hale getirilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, öğretmen ve akademisyen kalitesinin artırılması gerektiğini vurguladı. Müfredat değişikliklerinin şeffaf ve katılımcı bir şekilde yapılması gerektiğini, fırsat eşitliğine dayalı bir eğitim ekosistemi kurmanın önemini belirtti.
“Yüksek enflasyon, adil olmayan vergi yükleri ve sosyal devlet ilkelerinin gerekliliği vurgulanmalıdır”
Eşitlik, hukuk devleti ve adil yargı konularına da değinen Aras, kadınların iş gücüne katılımının artırılmasının ekonomik kalkınmaya büyük katkı sağlayacağına inandığını belirtti. Gelir dağılımındaki eşitsizliğin çözülmesi gerektiğine vurgu yaptı ve “Yüksek enflasyon, adil olmayan vergi yükleri ve sosyal devlet ilkelerinin gerekliliği vurgulanmalıdır,” dedi. İş dünyasında da eşitlikçi bir yaklaşım benimsenmesinin önemini ifade etti.
Aras, 2025 yılına yönelik Türkiye’nin büyüme fırsatlarını iyi değerlendirmesi gerektiğini belirtti. “Demokratik ve ekonomik istikrarı sağlamak için hukukun üstünlüğü, liyakat ve eşitlik temelinde çalışmalıyız,” diyerek, bu hedeflere ulaşmak için hep birlikte sorumlulukların yerine getirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Ömer Aras, Türkiye’nin güçlü bir geleceğe sahip olabilmesi için, liyakat ve iyi yetişmiş insan gücüyle toplumsal ve ekonomik yapının güçlendirilmesi gerektiğine inandığını dile getirdi.
